Artio
| bogini | |
 Brązowa statuetka bogini z Muri (II w. n.e.) | |
| Występowanie | |
|---|---|
Artio – celtycka bogini związana z kultem niedźwiedzia, czczona m.in. przez Helwetów.
Podobnie jak Arduinna, Abnoba, Cernunnos czy Esus, należała do bóstw łączonych z konkretnymi zwierzętami łownymi. Wskazuje na to źródłosłów jej imienia (gr. arktos, ir. art, bret. arth) oznaczający niedźwiedzia[1][2]. Kult jej był z pewnością praktykowany w okolicach dzisiejszego Berna, gdzie w pobliskim Muri odnaleziono w 1832 r. brązową statuetkę wotywną z czasów rzymskich, ofiarowaną bogini przez Licinię Sabinillę, z dedykacją Deae Artioni. Przedstawia ona umieszczone na podłużnym cokole postacie potężnej niedźwiedzicy i siedzącej na tronie kobiety, do której wysuwa łeb zwierzę oparte tyłem o drzewo. Postać kobieca wydaje się karmić je z trzymanej w ręku patery owocami, których pełny kosz stoi obok. Scena figuralna widocznie symbolizuje Artio jako boginię obfitości i opiekunkę niedźwiedzi[3] (zwierzę to figuruje do dziś w historycznym herbie Berna), posiadającej cechy bogini-matki. Inny relikt jej kultu w postaci utrwalonego na skale napisu Artioni Biber zachował się w wąwozie koło Weilerbach[3].
Przyjmuje się, że jej męskim odpowiednikiem mógł być czczony w Galii Artaios (utożsamiany z Merkurym)[1], którego ślad kultu w czasach rzymskich stwierdzono w Beaucroissant[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Jerzy Gąssowski: Mitologia Celtów. Wyd. 3. Warszawa: WAiF, 1987, s. 63, ISBN 83-221-0329-8.
- ↑ a b Bożena Gierek: Celtowie. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1998, s. 55. ISBN 83-7006-663-1. OCLC 830202463.
- ↑ a b Sylvia Botheroyd, Paul F. Botheroyd: Słownik mitologii celtyckiej. Katowice: Książnica, 1998, s. 25-26. ISBN 83-7132-277-1.
