Wikiprojekt:Geolokalizacja/Tworzenie mapek lokalizacyjnych

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Archive To jest archiwalna strona Projektu Geolokalizacja, opisująca stan sprzed reformy szablonów lokalizacyjnych, przeprowadzonej jesienią 2012. Aktualne informacje na temat szablonów lokalizacyjnych znajdziesz tutaj. .

Tworzenie nowego szablonu mapki lokalizacyjnej

Etap 1: Znajdź mapkę

Wymagania

Zanim przystąpimy do tworzenia szablonu, musimy znaleźć mapkę, na której będzie on działał. Mapka musi spełniać cztery główne warunki:

  1. musi znajdować się w zasobach Wikimedia Commons
  2. musi obejmować ten sam obszar geograficzny, który ma obejmować nasz szablon
  3. musi być tak zrobiona, aby po nałożeniu na nią generowanych przez szablon kropki i nazwy obiektu była wciąż w miarę czytelna
  4. NAJTRUDNIEJSZE: musi mieć zdefiniowane współrzędne krańcowe

Co to są współrzędne krańcowe?

Współrzędne krańcowe są to wyrażone w zapisie dziesiętnym współrzędne geograficzne dla wszystkich czterech boków czworokąta, w który wpisana jest mapka. Mówiąc prościej, są to współrzędne dla jej skrajnych punktów: góry, dołu oraz prawego i lewego krańca. Dla każdego z krańców wymagana jest tylko jedna współrzędna: dla góry i dołu szerokość geograficzna, a dla lewej i prawej strony długość. W efekcie są to współrzędne dla linii (boków czworokąta), a nie dla konkretnego punktu.

Współrzędne krańcowe powinny zostać zdefiniowane przez autora mapki przy jej tworzeniu. Teoretycznie można zrobić to samemu dla gotowej już mapki, ale jest to zawsze obarczone ryzykiem błędu, który później będzie rzutował na prawidłowość działania całego szablonu. Współrzędne krańcowe powinny zostać wpisane przez autora mapki do opisu pliku na Commons, ewentualnie można je przepisać z szablonu lokalizacyjnego na innej Wiki, który wykorzystuje dokładnie tę samą mapkę.

Przykład

Mapka lokalizacyjna Dubaju używana w polskiej Wikipedii opiera się na tym pliku. Jak widać w jego opisie, jego współrzędne krańcowe to:

  • top (góra): 25.311
  • bottom (dół): 24.908
  • left (lewa): 54.950
  • right (prawa): 55.481

Gdzie szukać mapek?

Inne wersja językowe

Najprostszym sposobem jest znalezienie szablonu lokalizacyjnego, obejmującego interesujący nas obszar geograficzny, w innej wersji językowej Wikipedii i wykorzystanie tej samej mapki oraz przepisanie stamtąd współrzędnych krańcowych. Poniżej znajdziesz bezpośrednie linki do kategorii grupujących szablony lokalizacyjne w wybranych wersjach językowych:

Wikimedia Commons

Oczywiście możemy też na poszukać mapki bezpośrednio na Wikimedia Commons, jednak jest to dość żmudne, ponieważ nie ma tam w tej chwili kategorii, w której zebrane byłyby wszystkie mapki spełniające nasze wymagania. Są one porozrzucane po kategoriach z mapami poszczególnych państw, mapami z OpenStreetMap (o czym niżej) oraz z tzw. mapami lokalizacyjnymi. To ostatnie pojęcie jest trochę zwodnicze, ponieważ na Commons określa się tak zarówno mapki do szablonów geolokalizacyjnych (z oznaczonymi współrzędnymi krańcowymi), jak i mapki służące pokazaniu położenia np. określonego regionu na mapie całego kraju (gdzie np. jedna prowincja czy stan jest na czerwono, a reszta na biało). Najważniejszym kryterium, czy dany plik może być wykorzystany, powinno być dla nas to, czy w jego opisie zawarte są współrzędne krańcowe.

Jak samodzielnie zrobić mapkę?

Zupełnie samodzielnie

Samodzielne tworzenie map jest zadaniem dla tych wikipedystów, którzy mają już pewne umiejętności i doświadczenie w zakresie grafiki komputerowej, przydatna jest też znajomość podstaw kartografii. Projekt Grafiki przygotował bardzo wyczerpującą stronę pomocy na temat tworzenia map, nie tylko lokalizacyjnych, na potrzeby Wikipedii. Powinna być ona lekturą obowiązkową dla każdego, kto chce się za to zabrać.

OpenStreetMap

Istnieje też prostszy sposób na stworzenie mapki do szablonu, a mianowicie wykorzystanie fragmentu mapy z projektu OpenStreetMap (OSM). Sposób ten ma jednak swoje ograniczenia i wady. Przede wszystkim, geolokalizacja na mapce z OSM jest mniej czytelna niż na mapce konturowej, ponieważ tło w postaci samej mapki jest dużo bardziej złożone i kolorowe, a niekiedy też pełne tekstów, co osłabia niezbędny kontrast między samą mapką a kropką i tekstem generowanymi przez szablon geolokalizacyjny. Tym niemniej, pobranie mapki z OSM jest najprostszym sposobem na przynajmniej prowizoryczne utworzenie potrzebnego nam szablonu geolokalizacyjnego, dla którego naprawdę nie ma skąd wziąć konturówki czy innej obrobionej mapy.

Oto co należy zrobić, krok po kroku:

  1. Wchodzimy na stronę OpenStreetMap i wyszukujemy interesujące nas miejsce. Ustawiamy skalę tak, aby na jednym ekranie widzieć cały fragment mapy, który jest nam potrzebny.
  2. Klikamy zakładkę "Eksport" na górze strony. W sekcji "Format eksportu" zaznaczamy opcję "Plik graficzny".
  3. Klikamy opcję "Ręcznie zaznacz inny obszar". Następnie myszką wyznaczamy na mapie czworokąt, który stanie się naszą mapką lokalizacyjną.
  4. Klikamy przycisk "Eksportuj". System zapyta nas o miejsce zapisu pliku - wskazujemy je gdzieś na dysku naszego komputera.
  5. Zapisujemy gdzieś sobie wszystkie cztery współrzędne krańcowe widoczne w sekcji "Obszar do eksportu", z zaznaczeniem która jest która (góra, dół, lewa, prawa)
  6. Wchodzimy na Wikimedia Commons i ładujemy tak przygotowaną mapkę. Należy pamiętać, aby nie podawać jako autora siebie, lecz społeczność OpenStreetMap. Należy też zachować licencję OSM, którą jest obecnie CC-BY-SA-2.0.
  7. Podczas ładowania pliku zwracamy uwagę na jego opis. W miarę możliwości opisujemy po angielsku (i po polsku, jeśli chcemy), aby z naszej mapki mogły też skorzystać inne wersje językowe. W opisie powinniśmy zaznaczyć dokładnie, czego jest to mapka, a także podać współrzędne krańcowe, w zapisie jak w powyższym przykładzie.

Etap 2: Nazwij mapkę

Jeśli mamy już mapkę dla naszego przyszłego szablonu, drugim etapem jest znalezienie dla niej nazwy. Ważne jest, aby wszyscy kierowali się przy nazywaniu mapek tymi samymi standardami, ponieważ umożliwia to zarówno lepsze działanie wielu szablonów, jak i po prostu pozwala łatwiej zachować porządek. Obecnie w polskiej Wikipedii obowiązują cztery sposoby nazywania mapek. Dobieramy właściwy w zależności od tego, jakiego typu obszar będzie obejmował nasz szablon. Wszystkie cztery oparte są na standardzie ISO 3166.

Państwa i terytoria zależne

Jeżeli nasza mapka przedstawia całe terytorium państwa lub terytorium zależnego wpisanego do wykazu ISO 3166-1, wówczas nazwą naszej mapki będzie tzw. kod alfa 3 z tego wykazu, czyli po prostu kod składający się z trzech liter, np. POL dla Polski albo GBR dla Wielkiej Brytanii. W praktyce rzadko będziesz tworzyć takie mapki, ponieważ ogromną większość z nich już mamy :)

Jednostki administracyjne

Jeżeli chcemy utworzyć mapkę dla jednostki administracyjnej wewnątrz państwa (np. prefektury Japonii, stanu Brazylii, województwa Polski itd.) należy zajrzeć do wykazu ISO 3166-2 dla danego państwa, np. ISO 3166-2:PL w przypadku Polski. Nie wszystkie wykazy dla poszczególnych krajów mają swoje artykuły w polskiej Wikipedii, ale tutaj znajdziesz cały komplet po angielsku. Sprawdzamy, czy dana jednostka jest ujęta w wykazie. Jeśli tak, mapkę obejmującą całe terytorium tej jednostki należy nazwać kodem tej jednostki z odpowiedniego wykazu. np. PL-SL dla województwa śląskiego, US-MT dla stanu Montana w USA czy RU-KGD dla obwodu kaliningradzkiego w Rosji.

Fragmenty jednostek administracyjnych

Podobną procedurę stosujemy, jeżeli chcemy stworzyć mapkę ukazującą tylko część jednostki ujętej w spisie ISO 3166-2, np. pojedyncze miasto. W takiej sytuacji nazwę mapki formułujemy tak: kod jednostki + nazwa danego miejsca (miasta, pasma górskiego itd.). Np. dla Zabrza będzie to PL-SL Zabrze, dla Kaliningradu RU-KGD Kaliningrad, a dla miasta Helena (stolica stanu Montana) US-MT Helena.

Duże fragmenty państw

Niekiedy może się zdarzyć, że będziemy chcieli utworzyć mapkę pokazującą fragment terytorium państwa, który nie mieści się w granicach jednej jednostki administracyjnej. W takiej sytuacji stosujemy wzór: trzyliterowy kod państwa + nazwa fragmentu. Np. miasto Londyn nie ma jednego kodu ISO 3166-2, ponieważ każda z jego 32 gmin posiada osobny. Z tego względu mapka Londynu nazywa się u nas GBR Londyn.

Etap 3: Stwórz szablon

Gdy już mamy mapkę i nazwę dla niej, czas połączyć wszystkie te elementy w jeden, czyli stworzyć szablon w polskiej Wikipedii. Oto jak to zrobić, krok po kroku

1. Tworzenie strony szablonu

Utwórz stronę o nazwie

Szablon:Mapa lokalizacyjna/XXX

,gdzie XXX jest nazwą mapy ustaloną w poprzednim etapie.
Przykład: tworzymy mapkę dla austriackiego kraju związkowego Karyntia. Jego kod ISO 3166-2 to AT-2, a zatem podstronę z mapą nazwiemy Szablon:Mapa lokalizacyjna/AT-2.

2. Wypełnianie parametrów

Wklej na stronę szablonu "szkielet" w następującej postaci:

{{#switch:{{{1}}}|
|top    = 
|bottom = 
|left   = 
|right  = 
|mapa   = 
}}<noinclude>
{{Mapa lokalizacyjna/opis/mapa|{{SUBPAGENAME}}|mapa_alt=|mapa_alt2=|mapa_alt3=|dopełniacz_alt=|inne mapy=|interwiki=
}}
[[Kategoria:Szablony map lokalizacyjnych|{{SUBPAGENAME}}]]
</noinclude>

Następnie wypełnij pięć podstawowych parametrów: współrzędne krańcowe dla każdego boku mapki oraz nazwę pliku mapki na Commons

{{#switch:{{{1}}}|
|top    = 47.13835880864309
|bottom = 46.364462225873275
|left   = 12.62603759765625
|right  = 15.084571838378906
|mapa   = Austria Carinthia location map.svg
}}<noinclude>
{{Mapa lokalizacyjna/opis/mapa|{{SUBPAGENAME}}|mapa_alt=|mapa_alt2=|mapa_alt3=|dopełniacz_alt=|inne mapy=|interwiki=
}}
[[Kategoria:Szablony map lokalizacyjnych|{{SUBPAGENAME}}]]
</noinclude>

W kolejnym kroku dodaj interwiki, jeśli taki szablon lokalizacyjny istnieje już w innych wersjach językowych:

{{#switch:{{{1}}}|
|top    = 47.13835880864309
|bottom = 46.364462225873275
|left   = 12.62603759765625
|right  = 15.084571838378906
|mapa   = Austria Carinthia location map.svg
}}<noinclude>
{{Mapa lokalizacyjna/opis/mapa|{{SUBPAGENAME}}|mapa_alt=|mapa_alt2=|mapa_alt3=|dopełniacz_alt=|inne mapy=|interwiki=
[[cs:Šablona:LocMap Rakousko Korutany]]
[[de:Vorlage:Positionskarte Österreich Kärnten]]
[[eo:Ŝablono:Situo sur mapo Aŭstrio Karintio]]
[[fr:Modèle:Géolocalisation/Carinthie]]
[[hsb:Předłoha:LocMap Awstriska Korutanska]]
[[nn:Mal:Positionskarte Österreich Kärnten]]
[[os:Шаблон:ПозКартæ Австри Каринти]]
[[ru:Шаблон:ПозКарта Австрия Каринтия]]
}}
[[Kategoria:Szablony map lokalizacyjnych|{{SUBPAGENAME}}]]
</noinclude>

Na koniec tej części zapisz stronę, a potem wejdź do jej edycji i zapisz ją ponownie bez żadnych zmian. Zazwyczaj dopiero po takim "przeładowaniu" szablon zaczyna dobrze działać.

3. Zdefiniuj dopełniacz i przykład

Kiedy mapka lokalizacyjna wyświetla się w infoboksie, pojawia się nad nią napis "Położenie ma mapie XXX" (np. Położenie na mapie Karyntii). Jeśli dla danego obszaru istnieją dwie zdefiniowane mapki (w naszym przykładzie, Karyntii oraz całej Austrii), dodatkowo widzimy przycisk "Przełącz na mapę XXX". Aby napisy te działały prawidłowo (a jest bardzo ważne, by czytelnik Wikipedii wiedział, czego to mapka), musimy zdefiniować jej dopełniacz. Służy temu ta strona. Aby dodać nową mapkę, znajdź odpowiednie miejsce (np. obok innych mapek dla tego samego państwa) i dodaj nową linijkę według poniższego wzoru:

|AT-2 = Karyntii

Jak łatwo zauważyć, przed znakiem równości należy wpisać kod mapki, a po nim nazwę ukazanego na niej obszaru, koniecznie w dopełniaczu.

Opcjonalnie możesz też wygenerować przykładowe wywołanie mapki, które wyświetli się na stronie szablonu. Służy do tego ta strona, na której zawarto szczegółowe instrukcje, jak to zrobić. W przeciwieństwie do dopełniacza, zdefiniowanie przykładu lub zaniechanie tego nie ma żadnego wpływu na prawidłowe działanie szablonu.

Etap 4: Zacznij korzystać z mapki

I to już właściwie koniec - mapka zrobiona! Jeśli wszystko zostało wykonane prawidłowo, mapka pojawi się w Galerii mapek, którą na zlecenie naszego wikiprojektu codziennie wieczorem (zwykle ok. 21:00) aktualizuje automatycznie MatmaBot. Można już także używać jej w infoboksach i innych szablonach.

Jeżeli potrzebne jest masowe wstawienie mapki (np. do wszystkich obiektów na danym obszarze), możesz poprosić o to jednego z operatorów botów, składając zlecenie tutaj. Pamiętaj jednak, że mapki będą działać tylko w artykułach, które posiadają infoboksy z wpisanymi do nich współrzędnymi obiektu. Te dwa zadania (wstawienie infoboksu oraz współrzędnych) należy niestety wykonać ręcznie.