Wiśniowa (powiat staszowski)
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) |
339[2] |
Strefa numeracyjna |
15 |
Kod pocztowy |
28-200[3] |
Tablice rejestracyjne |
TSZ |
SIMC |
0807642[4] |
Położenie na mapie gminy Staszów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |
Położenie na mapie powiatu staszowskiego | |
50°35′34″N 21°15′06″E/50,592778 21,251667[1] |
Wiśniowa – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Staszów[4][5]. W latach 1973-1977 miejscowość była siedzibą gminy Wiśniowa[6].
Miejscowość znajduje się na odnowionej trasie Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca, która to jest odzwierciedleniem dawnej średniowiecznej drogi do Santiago de Compostela.
Współczesne części wsi[edytuj | edytuj kod]
Poniżej w tabeli 1 integralne części wsi Wiśniowa (0807642) z aktualnie przypisanym im numerem SIMC (zgodnym z Systemem Identyfikatorów i Nazw Miejscowości) z katalogu TERYT (Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju)[7].
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0807493 | Łepki | kolonia |
Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne[edytuj | edytuj kod]
W latach 70. XX wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Wiśniowej zawarty w tabeli 2.
Tabela 2. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych[8] Nazwa wsi — miasta Nazwy części wsi
— miastaNazwy obiektów fizjograficznych
— charakter obiektuI. Gromada WIŚNIOWA
- Wiśniowa
- Borki
- Dworskie
- Dwór
- Fisierka
- Łąki
- Łepki
- Stara Wieś
- Za Pałacem
- Zagumnie
- Borki — pole
- Dworskie — pole
- Fisierka — pole, łąka
- Góry — las
- Kaliniec — łąka, bagna
- Łąki — pole
- Łepki — pole
- Pod Lasem — pole
- Poręby — łąka, trzęsawiska
- Stara Wieś — pole
- Turski Las — las
- Winnica — wzniesienie , pole
- Wodenica — łąka, mokradła
- Za Górami — pole, las
- Za Pałacem — pole
- Za Wodenicami — pole
- Zagumnie — pole
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki o osadnictwie na tym terenie pochodzą z XIII wieku, kolejne z Kodeksu Dyplomatycznego Katedry Krakowskiej z roku 1390, wymieniały Łukawicę jako kolejną wieś gminy Wiśniowa. W połowie XV w. wieś Wiśniowa była własnością Jana Rytwiańskiego herbu Jastrzębiec. W 1578 r. właścicielem wsi został Jan Dymitrowski. W wieku XVII Wiśniowa należała do rodziny Tarłów. Hrabia Karol Tarło w roku 1675 wybudował w Wiśniowej szpital dla ubogich oraz kościół z kamienia jako probostwo szpitalne. W 1776 r. Rafał Kołłątaj ożenił się z panią Grabowską z Tarłów, kasztelanką sanocką, obejmując wieś Wiśniową w posiadanie.Po śmierci Hugona Kołłątaja w 1816 r. w kościele w Wiśniowej złożono urnę z jego sercem. Kołłątajowie sprzedali dobra w roku 1859.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- kościół pw. Przemienienia Pańskiego i Św. Ducha, wzniesiony w latach 1680-1681 kosztem Karola Tarły, w podziemiach kościoła spoczywa serce ks. Hugona Kołłątaja[9].
- Zespół pałacowy z I poł. XVIII w.
- Najstarsza część cmentarza parafialnego, I połowa XIX w.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 148708
- ↑ Wieś Wiśniowa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-29] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1460 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Dz.U. z 1977 r. nr 27, poz. 116.
- ↑ TERYT – Katalog miejscowości (stan na: 2016-09-19) /w:/ Lista plików predefiniowanych. 19. września 2016 r.
- ↑ Por. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 72-73, 77-96.
- ↑ Wiśniowa - wieś z sercem. salon24.pl, 22.06.2011. [dostęp 2012-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-09)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kaczmarek Leon (red. nauk. zeszytu), Taszycki Witold (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970.
- Kalendarz świętokrzyski 2005. Z dnia na dzień przez stulecia. Kielce 2004.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Wiśniowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 612 .
- Odkrywamy Świętokrzyskie – Wiśniowa Janusz Kędracki