Układ strukturalny gospodarki narodowej

Układ strukturalny gospodarki narodowej – zbiór elementów gospodarki uporządkowany według określonych zasad ich wyodrębnienia i grupowania oraz zespół relacji odzwierciedlających udział tych elementów w całym zbiorze.

Rodzaje układów strukturalnych gospodarki narodowej

Do najważniejszych układów strukturalnych gospodarki narodowej należą:

• układ rodzajowy (przedmiotowy) – ukazuje w sposób przedmiotowy różne rodzaje działalności gospodarczej oraz występujące powiązania i zależności między nimi a całością działalności gospodarczej kraju. Grupowanie odbywa się najczęściej według sektorów, branż, gałęzi, działów. W tej sposób wyłania się działowo – gałęziowa struktura gospodarki narodowej.
  • Gospodarkę dzieli się na sektory:
    • 1 – produkcja pierwotna
    • 2 – działalność przetwórcza
    • 3 – usługi
  • oraz dokonuje się klasyfikacji na sekcje (od A do Q) według EKD (Europejska Klasyfikacja Działalności) np.
    • A – rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo
    • B – rybołówstwo i rybactwo
    • M – edukacja
    • Q – organizacje i zespoły międzynarodowe

Z tej klasyfikacji wyłaniają nam się pewne korelacje, np. 1A – rolnictwo w sensie produkcji rolnej.

• układ przestrzenny – odwzorowuje on rozmieszczenie elementów gospodarki narodowej w jednostkach terytorialnych kraju. W ten oto sposób tworzy się struktura przestrzenna (terytorialna, regionalna) kraju. Układ przestrzenny umożliwia poprawne sklasyfikowanie podmiotów w strukturze.
• układ własnościowo–podmiotowy – grupuje elementy gospodarki według rodzaju własności. Jest niezwykle istotny w procesie kształtowania stosunków ekonomicznych i społecznych w państwie oraz zapewnia sprawne funkcjonowanie systemu gospodarczego i działających w jego ramach rozwiązań regulacyjnych. Struktura własnościowa jest tu determinantą ustroju społeczno-ekonomicznego państwa.
• układ instytucjonalny – podmioty gospodarcze grupowane są w ramach sektorów instytucjonalnych, wyodrębnionych na podstawie celów i funkcji pełnionych przez dane podmioty.

Bibliografia

• Leksykon polityki gospodarczej, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2005
• Polityka gospodarcza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006