Twierdzenie Gibbarda-Satterwaite’a

Twierdzenie Gibbarda-Satterwaite’a – powstało na podstawie systemu głosowania mającego wyłonić pojedynczego zwycięzcę w wyniku głosowania, w którym każdy z głosujących ustawia kandydatów w kolejności swoich preferencji. Głosi ono, że jeżeli występują więcej niż dwie możliwości do wyboru, to by wyłonić jednego zwycięzcę głosowanie musi spełniać jedną z trzech zasad:

• procedura głosowania jest dyktatorska,
• istnieje kandydat, który w żadnych okolicznościach nie może wygrać,
• głosowanie jest podatne na głosowanie taktyczne, w sensie że, istnieją warunki pod którymi głosujący posiadający pełną wiedzę o tym jak zamierzają głosować inni i o tym jaka jest procedura głosowania, będzie miał interes głosować inaczej niż podpowiadają mu jego preferencje.

Wnioski

Ponieważ w rzeczywistych, demokratycznych systemach głosowania nie można uniemożliwić któremuś z kandydatów wygrania ani nie ma wyborów dyktatorskich, to żadna demokratyczna procedura głosowania nie jest odporna na manipulowanie preferencjami za pośrednictwem nieszczerych deklaracji głosujących.

Reasumując, w państwach niedyktatorskich występują trudności w tworzeniu uporządkowania społecznego. Dotyczą one w szczególności:

• wielowierzchołkowych preferencji głosujących,
• taktycznego głosowania, nieodzwierciedlającego swoich faktycznych preferencji.

Bibliografia

• N. Acocella, Zasady polityki gospodarczej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002
• J. Haman, Demokracja, decyzje, wybory