Stefan Zielonka
Data i miejsce urodzenia |
19 września 1908 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
15 lutego 1945 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
19 czerwca 1932 |
Stefan Zielonka (ur. 19 września 1908 w Płocku, zm. 15 lutego 1945 w KL Dachau) – polski ksiądz katolicki, ofiara niemieckiego nazizmu.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Seminarium duchowne ukończył w Płocku i tam też przyjął święcenia kapłańskie (19 czerwca 1932). Pracę duszpasterską rozpoczął w Pułtusku, gdzie był wikariuszem w parafii św. Mateusza, a także prefektem szkół pułtuskich. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie uzyskał stopień magistra teologii. Został przeniesiony z pospolitego ruszenia do rezerwy i mianowany kapelanem rezerwy ze starszeństwem z 1 stycznia 1939 i 109. lokatą w duchowieństwie wojskowym wyznania rzymsko-katolickiego[1].
Wziął udział w kampanii wrześniowej, jako kapelan 13 pułku piechoty. Uczestniczył w bitwie pod Mławą i obronie Modlina. Jako jeniec przebywał w obozie w Działdowie. W październiku 1939 wrócił do Pułtuska, gdzie organizował pomoc charytatywną. Jego postawa patriotyczna zwróciła uwagę Niemców - został aresztowany 6 kwietnia 1940. Krótko był więziony w Płocku, a potem w obozie przejściowym w Działdowie. 19 kwietnia 1940 umieszczono go w niemieckim obozie koncentracyjnym Dachau (numer obozowy - 4800). Nawet w okresach wzmożonego terroru obozowego odprawiał msze święte, słuchał spowiedzi i udzielał komunii. Dzielił się też racjami żywnościowymi ze słabszymi więźniami. W marcu 1942 rozpoczął pracę w grupie stolarzy. W 1943 zaprzyjaźnił się z Gustawem Morcinkiem. W marcu 1943 przejął po Janie Trzaskomie prowadzenie nielegalnego rejestru zgonów księży diecezji płockiej. W styczniu 1945 zgłosił się na ochotnika do szpitala obozowego, jako pomocnik podczas epidemii tyfusu. Szybko zaraził się tą chorobą i zmarł[2]. W ostatnim liście do rodziny (styczeń 1945) pisał: jestem teraz tak bezradny, jak małe dziecko[3].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Osobę Stefana Zielonki upamiętnił Gustaw Morcinek w "Listach z mojego Rzymu". Biskup Franciszek Korszyński określił go jako wysoce uspołecznionego i wywierającego szczególnie dobry wpływ na brać obozową[2]. Był wysuwany jako kandydat w procesie beatyfikacyjnym męczenników II wojny światowej, ale ostatecznie do jego beatyfikacji nie doszło[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 784.
- ↑ a b Jacek Wilamowski, Kapłan, który zginął w Dachau, Wrocławski Tygodnik Katolików, nr 48/1981, s.7, ID 38156
- ↑ a b Gość Płocki, Święty przyjaciel Morcinka
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Absolwenci Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie
- Jeńcy polscy w niewoli niemieckiej (kampania wrześniowa)
- Obrońcy Modlina (1939)
- Kapelani Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
- Kapelani Wojska Polskiego w kampanii wrześniowej
- Ofiary KL Dachau
- Polscy duchowni katoliccy – ofiary represji Niemiec nazistowskich w Polsce 1939–1945
- Ludzie urodzeni w Płocku
- Uczestnicy bitwy pod Mławą (1939)
- Urodzeni w 1908
- Zmarli w 1945
- Duchowni diecezji płockiej
- Polskie ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych