Ruth Rosenbaum
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
nauczycielka |
Ruth Rosenbaum (ur. 1 lutego 1907 w Gdańsku, zm. prawd. ok. 1990 w Izraelu) – żydowska nauczycielka, jedyna w historii dyrektorka żydowskiego gimnazjum Rosenbaumów w Wolnym Mieście Gdańsk[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodziła z wpływowej rodziny o naukowych tradycjach. Prawdopodobnie w Niemczech odebrała gruntowne wykształcenie. W 1934[2], gdy wróciła do Gdańska, szukała etatu nauczycielskiego w szkole, ale odmówiono jej zatrudnienia ze względu na żydowskie pochodzenie. Odbyła wstępną praktykę w gdańskiej Żydowskiej Szkole Ludowej. Wówczas zdecydowała się założyć własne gimnazjum (tzw. Gimnazjum Rosenbaumów), które funkcjonowało w latach 1934–1939[1]. Pracowała w nim m.in. Romana Haberfeld[3].
W listopadzie 1934 Rosenbaum wzięła udział w konferencji pedagogicznej we Frankfurcie, którą poświęcono kierunkom rozwoju szkolnictwa żydowskiego[1].
W kwietniu 1939, po zamknięciu szkoły, Rosenbaum wyjechała z Gdańska do Izraela prawdopodobnie przez Francję. Tam od listopada 1938 mieszkali jej rodzice[1].
Wojenne i powojenne losy Ruth Rosenbaum nie są znane[2]. Według Güntera Grassa mieszkała z matką w Hajfie. W mieszkaniu miała wiele pamiątek z Gdańska[1]. W 2007 Mieczysław Abramowicz pisał, że „zmarła kilka lat temu w Izraelu”[4], ale Anna Sadowska utrzymuje, że stało się to w latach dziewięćdziesiątych XX w.[1].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Jej sylwetka została wspomniana w scenariuszu gry miejskiej pt. Żydzi gdańscy – na szlaku wspomnień zorganizowanej w Gdańsku w 2012[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Anna Sadowska, Ruth Rosenbaum [online], Metropolitanka [dostęp 2021-09-19] (pol.).
- ↑ a b Barbara Borowiak, Dominika Ikonnikov, Anna Sadowska, Gdańskie emancypantki, [w:] Ewa Furgał (red.), Szlaki kobiet. Przewodniczka po Polsce emancypantek, issuu.com, Kraków 2015, s. 9–21 [dostęp 2022-01-07] (ang.).
- ↑ Grażyna Niemyjska, Romana Haberfeld [online], Metropolitanka [dostęp 2021-09-20] (pol.).
- ↑ Mieczysław Abramowicz, Żydowscy mieszkańcy Wrzeszcza. Osiemdziesiąt lat synagogi przy Partyzantów, „30 Dni” (4 (72)), 2007, s. 55.
- ↑ Żydzi gdańscy – na szlaku wspomnień [online], 2012.