Pomnik Żołnierzy Niezłomnych
Pomnik Żołnierzy Niezłomnych nocą | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość |
Wrocław |
Miejsce |
skwer przy ul. Borowskiej i Glinianej |
Projektant |
Tomasz i Konrad Urbanowiczowie |
Fundator |
Urząd Miejski we Wrocławiu |
Materiał |
szkło, metal |
Data budowy |
2023-2024 |
Data odsłonięcia |
9 maja 2024 |
Położenie na mapie Wrocławia | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
51°05′40,70″N 17°01′57,83″E/51,094640 17,032730 |
Pomnik Żołnierzy Niezłomnych – pomnik we Wrocławiu na skwerze u zbiegu ulic Borowskiej, Glinianej i Dyrekcyjnej w dzielnicy Huby poświęcony żołnierzom wyklętym. Zaprojektowany i wykonany został przez Tomasza i Konrada Urbanowiczów[1], odsłonięto go 8 maja 2024 r.[2]
Pomnik[edytuj | edytuj kod]
Koncepcja pomnika wyłoniona została w dwuetapowym międzynarodowym konkursie architektoniczno-rzeźbiarskim. Sąd konkursowy, składający się z kilkunastu specjalistów, w uzasadnieniu wyniku zwrócił uwagę na znakomite wykorzystanie szlachetnego szkła artystycznego i gry światła, zarówno w dzień, jak i po zmroku, co umożliwiają struktura materiału oraz precyzyjnie dobrana iluminacja[3].
Ostateczna decyzja o budowie zapadła w roku 2021[4]. Pomnik stanowi dziewięć szklanych brył, w których znajdują się postacie żołnierzy. Symbolizują pokolenie, któremu nie dane było żyć w wolnej Polsce[5]. Figury żołnierzy wykonane zostały w skali 1:1 na podstawie zdjęć z epoki[1]. Napis na pomniku informuje, że poświęcony jest on „Żołnierzom Niezłomnym”, zamieszczono również emblematy Armii Krajowej, organizacji Wolność i Niezawisłość, Narodowych Sił Zbrojnych i Organizacji Wojskowej – Związek Jaszczurczy[4].
Odsłonięcia pomnika dokonano 8 maja, w rocznicę zakończenia II wojny światowej o godzinie 21:00[5], a dokonała go major Wanda Kiałka, żołnierka Armii Krajowej, sanitariuszka 5 wileńskiej brygady AK, prześladowana i więziona przez NKWD[2]. Pomnik budził zastrzeżenia już od fazy projektu, ostrzegano, że stanie się miejscem spotkań organizacji skrajnie prawicowych i był powodem licznych dyskusji i polemik. Ostatecznie, wbrew protestom wielu środowisk, zapadła decyzja o jego budowie[4]. Idea powstania pomnika połączyła różne środowiska, osoby i organizacje[6]. Po zrealizowaniu koncepcji konkursowej wraz z całościowym zagospodarowaniem terenu pomnik spotkał się z pozytywnym odbiorem między innymi przedstawicieli Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Instytutu Pamięci Narodowej[7] oraz rodzin kombatantów[8].
Pomnik – zgodnie z ideą twórców – przedstawia symbolicznie grupę bohaterów, wprowadzając jednocześnie współczesne dzieło artystyczne do przestrzeni miejskiej, poruszając wyobraźnię, ukazując szacunek i oddając cześć bohaterom, a także zachęcając młode pokolenie do odkrywania i poznawania historii[7].
Budowę pomnika dofinansowano z dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Maciej Rajfur: Wrocław doczekał się pomnika Żołnierzy Wyklętych. Gość Wrocławski, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09].
- ↑ a b Wrocław: Odsłonięto Pomnik Żołnierzy Niezłomnych. Portal Gospodarczy, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09].
- ↑ Rozstrzygnięto konkurs na pomnik Żołnierzy Wyklętych [online], Wroclaw.pl, 15 maja 2024 [dostęp 2024-05-15] (pol.).
- ↑ a b c Beata Maciejewska: Pomnik Żołnierzy Wyklętych we Wrocławiu. Zlot prawicy, show kiboli i rejterada władzy. Gazeta Wyborcza, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09].
- ↑ a b Justyna Bortnik: Odsłonięto pomnik Żołnierzy Niezłomnych. TVP Wrocław, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09].
- ↑ Remigiusz Biały , Pomnik Żołnierzy Niezłomnych we Wrocławiu odsłonięty! Na uroczystości tłum, sam pomnik robi wrażenie! [online], Gazeta Wrocławska, 8 maja 2024 [dostęp 2024-05-15] (pol.).
- ↑ a b Pomnik Żołnierzy Niezłomnych stanął we Wrocławiu [online], Wroclaw.pl, 15 maja 2024 [dostęp 2024-05-15] (pol.).
- ↑ Telewizja Polska S.A , Odsłonięto pomnik Żołnierzy Niezłomnych [online], wroclaw.tvp.pl [dostęp 2024-05-15] (pol.).
- ↑ Żołnierze Niezłomni na wrocławskim skwerze – pomnik, który zachwyca – Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-05-15] (pol.).