Pan Jezus już się zbliża

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Pan Jezus już się zbliża – polska pieśń eucharystyczna o spokojnej melodii. Śpiewana jest przez cały rok liturgiczny, często przy chrzcie świętym i komunii.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Za autora pieśni uznawany jest ks. Antoni Kowalkowski[1]. Brak bezpośrednich źródeł pisanych, w których jest on wymieniany jednoznacznie jako autor. Najwcześniejsza wzmianka o tym pochodzi z 1932 roku, gdy w numerze 146 czasopisma „Pielgrzym” opublikowano anonimowe wspomnienia o ks. Kowalkowskim w miesiąc po jego śmierci. Został w nich wymieniony jako autor pieśni Pan Jezus już się zbliża, która została umieszczona w śpiewniku Wiśniewskiego[2].

Pierwszy raz pieśń wykonały prawdopodobnie dzieci pierwszokomunijne w 1925 roku[3]. W 1928 roku pieśń ukazała się w Śpiewniku kościelnym dla Diecezji Chełmińskiej Jana Wiśniewskiego[4] na stronach 147–148 jako utwór nr 96 pt. Przed przyjęciem Komunii św. Melodia składa się z pięciu zwrotek i refrenu[5], jest w tonacji D-dur, metrum 4/4 (C), 16 taktów z przedtaktem[6]. Tekst pieśni bywa śpiewany do melodii Valet will ich dir geben Melchiora Teschnera z 1614 roku (np. Chorał opolski, T. 2, Opole 1987, s. 277)[7].

Parodia[edytuj | edytuj kod]

Pieśń sparodiował zespół Piersi w 1992 roku w utworze „ZCHN zbliża się”[8]. Piosenka ta została napisana przez Pawła Kukiza jako protest, a zastosowanie melodii religijnej było celowym zabiegiem, mającym wzmocnić przekaz i kontrowersyjność[9]. Piosenka opowiada o księdzu, który pił wódkę, a następnie rozbił swoją Toyotę. Utwór wywołał protesty w episkopacie i obozie ZChN. W efekcie dziennikarz odpowiedzialny za emisję nagrania w PR3 został zwolniony z pracy (po interwencji posłów UD został przywrócony). Ponadto Ryszard Czarnecki złożył do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przez Pawła Kukiza przestępstwa obrazy uczuć religijnych, które zostało w kwietniu 1993 roku odrzucone z powodu niespełnienia ustawowych znamion czynu zabronionego. Skutkiem kontrowersji była wysoka sprzedaż albumu Piersi, w którym umieszczono piosenkę[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Cezary Obracht-Prondzyński, Zjazdy rodzinne na Kaszubach i Pomorzu, „Acta Cassubiana”, 2, 2000, s. 101.
  2. Krzysztof Kowalkowski, 150 lat temu urodził się ks. Antoni Kowalkowski, „Pomerania” 4 (2016), s. 23.
  3. Piotr Furtak, Pieśń religijna "Prośba dziecka" powstała prawie 100 lat temu w Rytlu [online], Dziennik Bałtycki, 29 maja 2014 [dostęp 2022-01-03].
  4. Piotr Pankanin, „Pan Jezus już się zbliża”... [online], Wiadomości Krajeńskie, 21 września 2017 [dostęp 2022-01-03].
  5. Śpiewnik Kościelny dla Diecezji Chełmińskiej, wyd. J. Wiśniewski, Pelplin 1928, s. 147–148.
  6. Śpiewnik Kościelny dla Diecezji Chełmińskiej, wyd. J. Wiśniewski, Pelplin 1928, s. 147.
  7. W. Kałamarz, Sakralność religijnej kontrafakturyświeckich utworów, „Pro Musica Sacra”, 11 (2013), s. 100.
  8. Wojciech Szacki, Pieśń wyssana z mlekiem matki [online], Gazeta Wyborcza, 10 kwietnia 2012 [dostęp 2022-01-03].
  9. ZChN zbliża się [online], Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki [dostęp 2022-01-03].
  10. Jakub Dąbrowski, Anna Demenko, Censorship in Polish Art After 1989: Art, Law, Politics, Mosaic Press, 2019, s. 266–268, ISBN 978-1-77161-469-6.