Mikołaj Troicki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mikołaj Troicki
Ilustracja
major major
Data i miejsce urodzenia

1 sierpnia 1905
Sochaczew

Data śmierci

12 kwietnia 1989

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Związek Walki Zbrojnej
Królewskie Wojska Jugosłowiańskie w Ojczyźnie
Ludowa Armia Wyzwolenia Jugosławii
Ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

Armia „Poznań”
19 Międzynarodowa Brygada Dywersyjna
1 Berliński Pułk Artylerii Lekkiej

Stanowiska

oficer polityczny 7 baterii 1 PAL

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Późniejsza praca

handlowiec, działacz kombatancki

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Walecznych (1943–1989) Krzyż Partyzancki Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal za Warszawę 1939–1945 Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal „Za udział w walkach o Berlin” Odznaka Honorowa PCK II stopnia

Mikołaj Troicki (ur. 1 sierpnia 1905 w Sochaczewie, zm. 12 kwietnia 1989) – oficer polityczny Wojska Polskiego na Froncie Wschodnim; zdobywca Berlina (inicjator zatknięcia polskiej flagi na Kolumnie Zwycięstwa).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Mikołaj Troicki urodził się w Sochaczewie. Trenował biegi, służbę wojskową odbył na Polesiu, jednak po wybuchu wojny dołączył do Armii Poznań, z którą walczył nad Bzurą[1]. Po klęsce wstąpił do ZWZ zabezpieczając m.in. broń zakopywaną przez żołnierzy w 1939. Zagrożony aresztowaniem wyjechał do Warszawy, gdzie został schwytany w czasie łapanki w 1943.

Troicki został wywieziony na roboty do Jugosławii, gdzie rozpoczął pracę w kopalni miedzi w Majdanborze[a]}. Po ucieczce wstąpił do oddziału czetników, z którego zdezerterował nie akceptując decyzji dowództwa o kolaboracji z Niemcami. Trafił do 19 Międzynarodowej Brygady Dywersyjnej Wojska Ludowowyzwoleńczego i Oddziałów Partyzanckich Jugosławii. W czasie jednej z walk został wzięty do niewoli przez ustaszy, z której uciekł wraz z innymi jeńcami[1].

Po wyzwoleniu Belgradu, dzięki pomocy radzieckiego oficera narodowości polskiej, Troicki wrócił do Polski. Ukończył przyśpieszony kurs oficerski w Lublinie, po czym trafił do 1 Pułku Artylerii Lekkiej 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki na stanowisko oficera politycznego 7 baterii. Wziął udział w walkach na Wale Pomorskim i w szturmie Berlina.

Z inicjatywy ppor. Mikołaja Troickiego żołnierze 7 baterii (oprócz niego byli to plut. Kazimierz Otap, kpr. Antoni Jabłoński, kan. Aleksander Karpowicz i kan. Eugeniusz Mierzejewski) wywiesili na Siegessäule polską flagę (na pamiątkę tego wydarzenia dnia 2 maja obchodzony jest w Polsce Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej[2]). Prawdopodobnie jednak jako pierwsi polską flagę umieścili żołnierze 8 baterii pod dowództwem zastępcy dowódcy ds. polityczno-wychowawczych ppor. Waldemara Felchnerowskiego. Na pierwszeństwo żołnierzy 8 baterii 1 Pułku Artylerii Lekkiej 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki wskazali historycy Wojskowego Instytutu Historycznego, którzy w 1966 podjęli badanie tego zagadnienia[3].

Po odejściu z wojska, trafił do Krosna, gdzie był inspektorem do spraw osadnictwa. Po powrocie do Sochaczewa zajął się handlem pracując w spółdzielni oraz grając w orkiestrze rzemieślniczej. W latach 1948–1950 był ofiarą stalinowskich represji ze względu na walkę w partyzantce marszałka Tito[1]. Po wyjściu na wolność wstąpił do ZBoWiD-u. Otworzył także pierwszą w Sochaczewie kolekturę Totalizatora Sportowego.

Pochowany na wojskowych Powązkach (kwatera HIII-3-37)[4].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Był synem Romana Troickiego – zastępcy naczelnika straży pożarnej, wiceburmistrza i restauratora. Pomimo jego sprzeciwu pojął za żonę Sabinę Wójcicką[1].

Awanse[edytuj | edytuj kod]

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

i inne (oprócz polskich nagrodzony także odznaczeniami jugosłowiańskimi i radzieckimi)

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Prawdopodobnie chodzi o Majdanpek – miasto w Serbii, w okręgu borskim.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Radosław Jarosiński, Dzieje Mikołaja Troickiego [online], Stary Sochaczew, 2015 [dostęp 2019-02-09] (pol.).
  2. Anna Dąbrowska, Tajemnice polskiej flagi nad Berlinem [online], Polska Zbrojna, 8 lipca 2015 [dostęp 2019-02-09].
  3. Tomasz Leszkowicz: Kto jako pierwszy zawiesił polską flagę w zrujnowanym Berlinie?. Onet.pl, 2021-05-01. [dostęp 2021-05-02]. (pol.).
  4. Wyszukiwarka – warszawskie cmentarze.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Stanisław Russocki red.: Dzieje Sochaczewa i Ziemi Sochaczewskiej. Warszawa: Książka i Wiedza, 1970.
  • Leszek Nawrocki: Kalendarium wydarzeń historycznych na ziemi sochaczewskiej. Sochaczew: 2000. ISBN 83-91-50-50-0-6.
  • Kto jest kim w Polsce 1984. Informator biograficzny, [edycja I] (zesp. red. Lidia Becela i inni), Warszawa 1984, s. 1008
  • Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, edycja III (redaktorzy Lubomir Mackiewicz, Anna Żołna), Warszawa 1993, s. 874 (wykaz zmarłych z edycji drugiej informatora)