Maria Lipszyc-Balsigerowa
Data i miejsce urodzenia |
15 lipca 1870 / 1876 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
29 czerwca 1944 |
Zawód, zajęcie |
socjolog, działaczka społeczna, polityczna, emancypantka |
Narodowość |
polsko-żydowska |
Alma Mater | |
Partia |
PPS |
Małżeństwo |
Herman Balsiger |
Dzieci |
Jadwiga |
Odznaczenia | |
Maria Lipszyc-Balsigerowa (ur. 15 lipca 1870 lub 1876 w Bochni, zm. prawdopod. 29 czerwca 1944 w KL Ravensbrück[1]) – polska socjolożka, działaczka społeczna i polityczna pochodzenia żydowskiego, emancypantka, współtwórczyni polskiej socjologii empirycznej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się jako Malka Lipschütz 15 lipca 1870 lub 1876 w Bochni. Studia zaczęła przed 1900 w Berlinie (ekonomia), a zakończyła w Zurychu, na tamtejszym uniwersytecie, gdzie doktoryzowała się z nauk społecznych w 1901 pod kierunkiem Heinricha Herknera. Podczas nauki angażowała się w ruch socjalistyczny oraz zainteresowała się zagadnieniami bezrobocia i migracji. Wstąpiła też do Zagranicznego Związku Socjalistów Polskich (1899) – potem był to Oddział Zagraniczny PPS. Pisywała artykuły do „Ogniwa” i „Naprzodu”, które były czasopismami o charakterze lewicowym. Działała też na polu emancypacji kobiet – opublikowała m.in. analizę porównawczą Stanowisko kobiety wobec prawa cywilnego. Pracowała nad wniesieniem zmian do austro-węgierskiego kodeksu cywilnego. W 1908 przeniosła się do Krakowa, gdzie wykładała ekonomię i socjologię na Uniwersytecie Ludowym im. A. Mickiewicza. Zapisała się do Organizacji Kobiecej Polskiej Partii Socjalno–Demokratycznej. Pracowała także w Polskim Towarzystwie Emigracyjnym. Po 1918 przeprowadziła się do Warszawy, gdzie pracowała w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej oraz współpracowała z Polskim Towarzystwem Polityki Społecznej. Była członkinią PPS i aktywną propagatorką lokatorskiego ruchu spółdzielczego. Tłumaczyła zagraniczne teksty naukowe z nauk społecznych. Wprowadzała nowe standardy empirycznych badań socjologicznych. Współpracowała w tym zakresie z Instytutem Gospodarstwa Społecznego[1].
27 listopada 1929 została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[2].
Jej losy w czasie okupacji niemieckiej nie są znane. Gestapo aresztowało ją w 1943 i osadziło na Pawiaku, a potem została przeniesiona do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, gdzie zmarła[1].
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
W 1903 wyszła za mąż za Hermana Balsigera, z którym studiowała. W 1904 urodziła jedyną córkę, Jadwigę, która zmarła w 1916. Z mężem rozstała się w 1908[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Zofia Noworól, Maria Lipszyc-Blasigerowa, w: Archiwum Historii Kobiet
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 274, poz. 630 „za zasługi w dziedzinie organizacji wychodźtwa polskiego”.
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Zurychu
- Ludzie urodzeni w Bochni
- Ludzie związani z Krakowem
- Ludzie związani z Zurychem
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Ofiary KL Ravensbrück
- Politycy Polskiej Partii Socjalistycznej (1919–1939)
- Polscy socjolodzy
- Polskie feministki i feminiści
- Polskie ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych
- Więźniowie Pawiaka (okupacja niemiecka)
- Urodzeni w 1870
- Zmarli w 1944