Liściouch

Liściouch
	Phyllotis
	Waterhouse, 1837
	; Przedstawiciel rodzaju – liściouch Darwina (P. darwini)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	bawełniaki
Plemię	Phyllotini
Rodzaj	liściouch
	Typ nomenklatoryczny
	Mus darwini Waterhouse, 1837
Synonimy
	Phillotis: Miranda-Ribeiro, 1914; Paralomys O. Thomas, 1926;
	Phillotis: Miranda-Ribeiro, 1914; Paralomys O. Thomas, 1926;
Gatunki
	24 gatunki – zobacz opis w tekście
	24 gatunki – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Liściouch^[4], nadbrzeżnik^[4] (Phyllotis) – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej^[5]^[6]^[7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 77–151 mm, długość ogona 60–158 mm, długość ucha 14–31 mm, długość tylnej stopy 18–33 mm; masa ciała 15,5–110 g^[6]^[8].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1837 roku angielski przyrodnik George Robert Waterhouse na łamach Proceedings of the Zoological Society of London^[1]. Na gatunek typowy Waterhouse wyznaczył liścioucha Darwina (P. darwini).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Phyllotis (Phillotis): gr. φυλλον phullon ‘liść’; -ωτις ōtis ‘-uchy’, od ους ous, ωτος ōtos ‘ucho’^[9].
Paralomys: gr. παραλος paralos ‘nadmorski, przybrzeżny’^[10]; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[11]. Gatunek typowy: Phyllotis gerbillus O. Thomas, 1900.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[12]^[8]^[5]^[4]:

Phyllotis haggardi O. Thomas, 1898 – liściouch ekwadorski
Phyllotis andium O. Thomas, 1912 – liściouch andyjski
Phyllotis gerbillus O. Thomas, 1900 – nadbrzeżnik pustynny
Phyllotis amicus O. Thomas, 1900 – liściouch przyjacielski
Phyllotis stenops Osgood, 1914
Phyllotis pearsoni Pacheco, Rengifo & Vivas, 2017
Phyllotis occidens Rengifo & Pacheco, 2015
Phyllotis definitus Osgood, 1915 – liściouch leśny
Phyllotis rupestris (P. Gervais, 1841)
Phyllotis limatus O. Thomas, 1912 – liściouch pacyficzny
Phyllotis vaccarum O. Thomas, 1912
Phyllotis caprinus O.P. Pearson, 1958 – liściouch zwrotnikowy
Phyllotis xanthopygus (Waterhouse, 1837) – liściouch żółtozady
Phyllotis camiari Teta, Jayat, Steppan, A.A. Ojeda, Ortiz, Novillo, Lanzone & R.A. Ojeda, 2022
Phyllotis bonariensis Crespo, 1964 – liściouch skalny
Phyllotis pehuenche Jayat, Teta, A.A. Ojeda, Steppan, Osland, Ortiz, Novillo, Lanzone & R.A. Ojeda, 2021
Phyllotis darwini (Waterhouse, 1837) – liściouch Darwina
Phyllotis magister O. Thomas, 1912 – liściouch duży
Phyllotis osgoodi Mann, 1945 – liściouch górski
Phyllotis osilae J.A. Allen, 1901 – liściouch stokowy
Phyllotis tucumanus O. Thomas, 1912
Phyllotis nogolaris O. Thomas, 1921
Phyllotis alisosiensis Ferro, J.J. Martinez & Barquez, 2010 – liściouch argentyński
Phyllotis anitae Jayat, D’Elía, Pardiñas & Namen, 2007 – liściouch samotny

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Phyllotis Waterhouse, 1837.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b G.R. Waterhouse. Hitherto undescribed, and drawings were exhibited by him illustrative of the modifications observable in their dentition. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 5 (1), s. 28, 1837. (ang.).
↑ A. de Miranda Ribeiro: Mammíferos. Cebidæ, Hapalidæ; Vespertilionidæ, Emballonuridæ, Phyllostomatidæ; Felidæ, Mustelidæ, Canidæ, Procyonidæ; Tapyridæ; Suidæ, Cervidæ; Sciuridæ, Muridæ, Octodontidæ, Coenduidæ, Dasyproctidæ, Caviidæ e Leporidæ; Platanistidæ; Bradypodidæ, Myrmecophagidæ, Dasypodidæ; Didelphyidæ. Rio de Janeiro: Commissão de Linhas Telegraphicas Estrategicas de Matto-Grosso ao Amazonas, 1914, s. 45. (hiszp.).
↑ O. Thomas. The Godman-Thomas Expedition to Peru.—I. On mammals collected by Mr. R. W. Hendee near Lake Junin. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 17, s. 315, 1826. DOI: 10.1080/00222932608633417. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 253. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 434–436. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 523–528. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Phyllotis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-03].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 277–279. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 536, 1904. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 183.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 160.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-08]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[2] Niepoprawna późniejsza pisownia Phyllotis Waterhouse, 1837.

[Waterhouse-1] G.R. Waterhouse. Hitherto undescribed, and drawings were exhibited by him illustrative of the modifications observable in their dentition. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 5 (1), s. 28, 1837. (ang.).

[rib-3] A. de Miranda Ribeiro: Mammíferos. Cebidæ, Hapalidæ; Vespertilionidæ, Emballonuridæ, Phyllostomatidæ; Felidæ, Mustelidæ, Canidæ, Procyonidæ; Tapyridæ; Suidæ, Cervidæ; Sciuridæ, Muridæ, Octodontidæ, Coenduidæ, Dasyproctidæ, Caviidæ e Leporidæ; Platanistidæ; Bradypodidæ, Myrmecophagidæ, Dasypodidæ; Didelphyidæ. Rio de Janeiro: Commissão de Linhas Telegraphicas Estrategicas de Matto-Grosso ao Amazonas, 1914, s. 45. (hiszp.).

[Thomas-4] O. Thomas. The Godman-Thomas Expedition to Peru.—I. On mammals collected by Mr. R. W. Hendee near Lake Junin. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 17, s. 315, 1826. DOI: 10.1080/00222932608633417. (ang.).

[Cichocki&inni-5] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 253. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-6] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 434–436. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Pardiñas&inni-7] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 523–528. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-8] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Phyllotis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-03].

[amw-9] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 277–279. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Palmer-10] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 536, 1904. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=223_183]-11] Jaeger 1959 ↓, s. 183.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=200_160]-12] Jaeger 1959 ↓, s. 160.

[mdd-13] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-08]. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]