Leonid Kannegiser

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leonid Kannegiser
Леонид Иоакимович Каннегисер
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

marzec 1896
Petersburg

Data i miejsce śmierci

październik 1918
Piotrogród

Narodowość

rosyjska

Język

rosyjski

Dziedzina sztuki

poezja

Leonid Kannegiser, ros. Леонид Иоакимович Каннегисер (ur. w marcu 1896 w Petersburgu, zm. w październiku 1918 tamże[1][2]) − żydowsko-rosyjski poeta, zabójca Mojsieja Urickiego[2].

Urodził się w rodzinie słynnego inżyniera i największej rosyjskiej stoczni, Czernomorskiego sudostroitielnego zawoda w Mikołajowie (obecnie Ukraina), a po przeprowadzce do Petersburga, czołową postacią przemysłu metalurgicznego[1]. Dzięki wysokiej pozycji ojca dorastał w wyjątkowo korzystnym środowisku społecznym, dostępnym wówczas jedynie nielicznym Żydom[1][2]. Ukończył prywatne Gimnazjum Gurewicza[1], a w latach 1915–1917 studiował na Politechnice Petersburskiej. Podobnie jak ojciec był zaangażowany w życie gminy żydowskiej[3], należał też do żydowskiej organizacji studenckiej[2][3]. Pisał wiersze pod wpływem Michaiła Kuzmina[potrzebny przypis], przyjaźnił się z Siergiejem Jesieninem[1].

Rewolucję lutową w 1917 r. przyjął pozytywnie[2] i został junkrem w Michajłowskiej Akademii Artylerii[1][2]. Wkrótce został przewodniczącym Związku Socjalistycznych Junkrów[2]. Po wybuchu rewolucji październikowej początkowo nie był do niej nastawiony wrogo, co zmieniło się po zawarciu traktatu brzeskiego. Bronił siedziby Rządu Tymczasowego[1]. Latem 1918 r. Czeka aresztowała i straciła grupę kadetów i oficerów z otoczenia Kannegisera, w tym jego bliskiego przyjaciela, Wiktora Perelcwejga. W odwecie Kannegiser postanowił zabić szefa Czeka, Mojsieja Urickiego[1]. 30 sierpnia 1918 dostał się do siedziby Czeka, gdzie po zjawieniu się Urickiego, zabił go strzałem w głowę. Jedynym świadkiem zdarzenia był odźwierny, jednak Kannegiser w zdenerwowaniu zostawił na miejscu swoją czapkę i zamiast wmieszać się w tłum, zaczął ucieczkę na rowerze, wciąż trzymając w dłoni rewolwer. W efekcie pościg nie miał problemu z szybkim go złapaniem[1]. Wg oficjalnego protokołu z przesłuchania przyznał się do zabójstwa, jako rewanżu za śmierć swojego przyjaciela Perelcwejga[2].

Rozstrzelano go w Petersburgu w październiku 1918 r. (dokładna data nie jest znana)[1].

Po schwytaniu Kannegisera władze bolszewickie aresztowały również jego rodzinę i znajomych. Rodzicom udało się uciec z RFSRR i do końca życia mieszkali w Warszawie[1].

Zabójstwo Urickiego, wraz z zamachem na Włodzimierza Lenina, który przeprowadziła Fanny Kapłan, stało się oficjalnym powodem rozpoczęcia przez bolszewików operacji „czerwonego terroru” 5 września 1918 roku[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l Каннегисер Леонид Иоакимович [online], Белая Россия [dostęp 2023-05-16] (ros.).
  2. a b c d e f g h Leonid Kannegiser (1896–1918), [w:] Voices of Jewish-Russian Literature, Academic Studies Press, 2018, s. 154–157, DOI10.1515/9781618117939-024, ISBN 978-1-61811-793-9 (ang.).
  3. a b Kannegiser, Leonid Akimovich [online], www.jewishvirtuallibrary.org [dostęp 2023-05-16] (ang.).