Josef Steinki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Josef Steinki
Joseph Steinki
Józef Steinki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 grudnia 1889
Głotowo

Data i miejsce śmierci

16 lutego 1945
Olsztyn

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Kościół katolicki

Prezbiterat

9 lipca 1916

Josef Steinki (ur. 19 grudnia 1889 w Głotowie, zm. 16 lutego 1945 w Olsztynie) – duchowny rzymskokatolicki, dyrektor Caritasu diecezji warmińskiej (1924–1936), organizator działalności opiekuńczej w diecezji, Sługa Boży.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Głotowie koło Dobrego Miasta jako syn nauczyciela Juliusa Steinki i Theresii z d. Poschmann[1]. Uczęszczał do gimnazjum w Reszlu, maturę uzyskał w 1911 roku. Studiował matematykę na uniwersytetach we Wrocławiu i w Monachium. Następnie wstąpił do seminarium duchownego w Braniewie. 9 lipca 1916, po ukończeniu seminarium, otrzymał święcenia kapłańskie w katedrze fromborskiej. Jako neoprezbiter posługiwał na parafii w Reszlu, następnie został skierowany do Królewca. W 1924 roku mianowany dyrektorem Caritasu diecezji warmińskiej, jako następca ks. Andreasa Hinzmanna. Siedziba Caritasu mieściła się w Braniewie przy 1. Kirchenstraße (ul. Pierwszej Kościelnej, teraz ul. Katedralna)[2]. Ksiądz Steinki położył znaczne zasługi przy organizacji struktur opiekunek parafialnych i tworzeniu seminarium dla przedszkolanek w Olsztynie, organizował również ośrodki wypoczynkowe dla dzieci nad Morzem Bałtyckim w Tolkmicku i Koronowie. Ponadto w Lidzbarku Warmińskim rozbudował sierociniec św. Józefa, a także utworzył dla kobiet ośrodek rekolekcyjno-szkoleniowy w Gietrzwałdzie.

W 1936 został mianowany kanonikiem kapituły warmińskiej. Na początku stycznia 1941 roku został – wraz z księżmi Augustynem Szarnowskim, Andreasem Bönigkiem, Otto Schlüsenerem i Bruno Weichselem – zadenuncjowany i aresztowany przez hitlerowców za krytyczne uwagi o panującym ustroju politycznym i za rozpowszechnianie wiadomości o rozstrzelaniu przez Niemców polskich kapłanów w Pelplinie, kanoników kapituły katedralnej i wykładowców tamtejszego seminarium duchownego (tzw. zbrodnia w Lesie Szpęgawskim). Był to wynik donosu, jaki złożył na nich salwatorianin, sympatyzujący z NSDAP ojciec Theophil Matuschewski, jako zemsta za zwolnienie go z posługi kapłańskiej w klinice ortopedycznej we Fromborku[3][4].

Ksiądz Steinki został skazany przez sąd w Królewcu na trzy i pół roku więzienia. Karę pozbawienia wolności odbywał w więzieniu w Sztumie. 9 lipca 1941 roku, na 25-lecie kapłaństwa, otrzymał przepustkę z więzienia zaledwie na pół dnia. Zmuszony został do zrzeczenia się godności kanonika kapituły warmińskiej[1].

Na początku lutego 1944 zwolniony przedterminowo z więzienia (zaledwie pół roku wcześniej). Otrzymał zakaz przebywania w powiecie braniewskim i lidzbarskim. Objął funkcję duszpasterza chorych w Szpitalu Mariackim w Olsztynie. Po tym jak 23 stycznia 1945 roku stanął w obronie sióstr katarzynek i pielęgniarek świeckich przed gwałtem przez żołnierzy sowieckich[5], został przez nich bestialsko skatowany. Zmarł 16 lutego 1945 na plebanii w Olsztynie, po zwolnieniu z więzienia radzieckiej komendantury wojskowej w Olsztynie[6][7][8].

Pochowano go wpierw bez trumny w pobliżu zakrystii kościoła św. Jakuba w Olsztynie, następnie 8 czerwca 1946 na cmentarzu szpitala Mariackiego w Olsztynie. W latach powojennych podejmowano starania o przeniesienie grobu ks. Steinki na cmentarz kanoników we Fromborku, lecz bezskutecznie, gdyż cmentarz był wówczas zamknięty przez władze[a]. Grób księdza nie zachował się do współczesności[9].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Encyklopedia Warmii i Mazur podaje, że grób przeniesiono na cmentarz kapitulny we Fromborku. Prawdopodobnie czyni to za D. Triller, Domkapitular i.R. Josef Steinki [w:] Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts, (red.) H. Moll, Paderborn– München–Wien–Zürich 2010, wyd. 5, s. 673. Jednak żadne inne źródła tego nie potwierdzają, również na tym cmentarzu nie ma grobu księdza Steinki (por. ks. Janusz Ostrowski Słudzy Boży – ofiary nazizmu i komunizmu, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne Olsztyn 2015)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Josef Steinki [online], Encyklopedia Warmii i Mazur [dostęp 2022-10-12] (pol.).
  2. Ks. Krzysztof Bielawny Gietrzwałd Studia Warmińskie XLIII (2006) Domy i miejsca rekolekcyjne w diecezji warmińskiej w latach 1869–1945
  3. Relinde Meiwes, Klosterleben in bewegten Zeiten. Die Geschichte der ermlӓndischen Katharinenschwestern (1914–1962), Paderborn 2016, s.157
  4. Gerhard Reifferscheid: Das Bistum Ermland und das Dritte Reich. Böhlau, Köln 1975, s. 252
  5. Katolicka Agencja Informacyjna [online], kair.ekai.pl [dostęp 2022-10-09].
  6. Lucjan Świto Procesy beatyfikacyjne w Kościele Warmińskim Studia Warmińskie 46, 69-87 2009
  7. Julian Wojtkowski Dzieje Kapituły Warmińskiej (1772-1945)
  8. Jan Chłosta Słownik Warmii, Olsztyn, Littera, 2002, str. 331–332.
  9. Ks. Janusz Ostrowski Świadkowie. wiary. Słudzy Boży – ofiary nazizmu i komunizmu, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 2015