Jay Greenberg
Pseudonim |
Bluejay |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
13 grudnia 1991 |
Gatunki | |
Zawód | |
Aktywność |
od 2002 |
Jay Greenberg (ur. 13 grudnia 1991 w New Haven, Connecticut) – amerykański kompozytor okrzyknięty cudownym dzieckiem, utalentowanym na miarę Mozarta[1][2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie mającej niewiele wspólnego z muzyką. Jego ojciec, Robert Greenberg, z wykształcenia slawista, jest dziekanem na nowozelandzkim Uniwersytecie w Auckland[3]. Matka, Orna Greenberg, jest profesjonalnym artystą plastykiem. Gdy Jay miał 2 lata, rodzice kupili mu – na jego prośbę – miniaturową wiolonczelę, „a on po prostu usiadł i zaczął na niej grać”[2]. Niedługo potem sam nauczył się grać również na pianinie, a w wieku 3 lat potrafił już zapisywać nuty[2][4]. W następnych latach opanował do perfekcji umiejętność notacji, rejestrując muzykę, która nieustannie rozbrzmiewała w jego umyśle. Zapisywał kilka utworów równocześnie, jakby na wielu kanałach, nie przerywając nawet zwykłych czynności[4].
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
W 1998, w wieku zaledwie 7 lat, zaczął studiować kompozycję i teorię muzyki u Antony'ego Johna na Uniwersytecie Duke’a (w Durham). Trzy lata później przyjęto go do prestiżowej nowojorskiej Juilliard School, gdzie studiował kompozycję w klasie Samuela Adlera oraz teorię muzyki u Samuela Zymana i Kendalla Briggsa. W roku akademickim 2006/2007 studiował kompozycję na Uniwersytecie Yale (tryb indywidualny). W 2012 ukończył (B.A.) z wyróżnieniem studia na Wydziale Muzyki Peterhouse, kolegium Uniwersytetu w Cambridge[5][6]. W 2015 kontynuował kompozycję na studiach doktoranckich pod kierunkiem Eve de Castro Robinson w National Institute of Creative Arts and Industries Uniwersytetu w Auckland[6].
Kariera kompozytorska[edytuj | edytuj kod]
Mając 12 lat, Greenberg znalazł się w centrum zainteresowania amerykańskich mediów, gdy w poświęconym mu programie 60 Minutes zaprezentowano nagranie z wykonaniem jego kompozycji The Storm, napisanej na zamówienie New Haven Symphony Orchestra. Samuel Zyman, nauczyciel Greenberga z Juilliard School, komentując na antenie ten koncert podkreślił, że „takiego talentu nie było od 200 lat. To cudowne dziecko na miarę Mozarta, Mendelssohna i Saint-Saënsa”[1].
Jeszcze przed ukończeniem 15 lat Greenberg miał na swoim koncie ponad 100 kompozycji, w tym 5 symfonii, 10 sonat fortepianowych i koncert na trio fortepianowe z orkiestrą[7].
15 sierpnia 2006 ówczesna wytwórnia Sony BMG Masterworks wydała jego pierwszą płytę, na której znalazła się jego V Symfonia i Kwintet smyczkowy w wykonaniu London Symphony Orchestra pod dyrekcją José Serebriera oraz Juilliard String Quartet z wiolonczelistą Darrettem Adkinsem[4][8].
Latem 2007 miała miejsce premiera Koncertu skrzypcowego Greenberga, która odbyła się w nowojorskiej Carnegie Hall z towarzyszeniem Orchestra of St. Luke's pod dyrekcją Roberto Abbado. Solistą był Joshua Bell, w przeszłości również cudowne dziecko, dla którego Greenberg skomponował ten koncert[7][5].
Kompozycje Greenberga były wykonywane i nagrywane na całym świecie przez znane orkiestry i zespoły kameralne, takie jak London Symphony Orchestra, New York City Ballet[9], Minnesota Orchestra, Pittsburgh Symphony Orchestra, New Zealand Symphony Orchestra, Sejong Soloists, American Brass Quintet, Britten Sinfonia i in.[6]
Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]
(za G. Schirmer publishing)[10]
- 2004 Sonata for Cello and Piano, na wiolonczelę i fortepian
- 2004 Quintet for Strings, na kwintet smyczkowy
- 2005 Hexalogue, na kwintet dęty i fortepian
- 2005 Symphony No. 5, na orkiestrę
- 2006 Intelligent Life, na orkiestrę
- 2007 Concerto for Piano Trio and Orchestra, na trio fortepianowe i orkiestrę
- 2007 Eleven Variations on an Original Theme, na keyboard
- 2007 Violin Concerto, na skrzypce i orkiestrę
- 2008 Four Scenes, na podwójny kwartet smyczkowy
- 2008 Little Suite, na keyboard
- 2009 Neon Refracted, na zespół kameralny
- 2009 I Still Keep Mute, na sopran i orkiestrę
- 2009 Skyline Dances, na orkiestrę
- 2009 Twenty-Four Preludes and Fugues, cz. 1, na keyboard
- 2010 Nocturne, na orkiestrę smyczkową
- 2010 Second Suite, na keyboard
- 2011 Valse, na keyboard
- 2011 Blues, na kwartet smyczkowy
- 2011 A View from Inside, na kwartet fortepianowy
- 2012 Quintet for Brass, na kwintet dęty blaszany
- 2013 Kandinskiana, na kwintet fortepianowy
- 2015 Water Wheel with Mantras. na orkiestrę
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Daniel Schorn: „Bluejay” Spreads His Wings. [w:] CBS, 60 minutes [on-line]. 2006-11-22. [dostęp 2017-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-30)]. (ang.).
- ↑ a b c Rebecca Leung: Prodigy, 12, Compared To Mozart. [w:] CBS, 60 minutes [on-line]. 2004-11-24. [dostęp 2017-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-14)]. (ang.).
- ↑ Professor Robert David Greenberg. [w:] The University of Auckland, New Zaeland [on-line]. [dostęp 2017-05-21]. (ang.).
- ↑ a b c Matthew Gurewitsch: Early Works of a New Composer (Very Early, in Fact). [w:] The New York Times [on-line]. 2006-08-13. [dostęp 2017-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-01)]. (ang.).
- ↑ a b Jay Greenberg Composer. [w:] IMG Artists [on-line]. [dostęp 2017-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-22)]. (ang.).
- ↑ a b c Score’s ‘incredible originality’ wins composer’s prize. [w:] The University of Auckland [on-line]. 2015-12-16. [dostęp 2017-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-20)]. (ang.).
- ↑ a b Martin Steinberg: Premiere of teen composer's concerto. [w:] USA Today [on-line]. 2007-11-29. [dostęp 2017-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-05)]. (ang.).
- ↑ Composers. Jay Greenberg. [w:] Music Sales Classical [on-line]. [dostęp 2017-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-30)]. (ang.).
- ↑ Alex Ross: Music in Motion. New scores at New York City Ballet. [w:] The New Yorker [on-line]. 2010-06-28. [dostęp 2017-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-20)]. (ang.).
- ↑ Jay Greenberg, Publisher: G. Schirmer, Complete Works. [w:] Music Sales Classical [on-line]. [dostęp 2017-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-30)]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Prodigy Jay Greenberg (b. 1991) whose Fifth Symphony, begun when he was twelve, and String Quintet (both recorded in 2006), bespeak extraordinary gifts. W: Barrymore Laurence Scherer: A History of American Classical Music. NAXOS, 2007, s. 227. ISBN 978-1-84379-117-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- USA's Musically Gifted Youths:JAY GREENBERG at age 12 (video). [w:] 60 Overtime [on-line]. 2004. [dostęp 2017-05-20]. (ang.).
- USA's Musically Gifted Youths:JAY GREENBERG at age 15 (video). [w:] CNN [on-line]. 2007. [dostęp 2017-05-20]. (ang.).
- Isidor Saslav: Jay Greenberg: A Korngold For Our Times. [w:] Swans.com [on-line]. 2008-05-05. [dostęp 2017-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-03)]. (ang.).
- Jay Greenberg Founder, LexShares. [w:] Forbes [on-line]. 2015. [dostęp 2017-05-20]. (ang.).
- Oficjalna strona internetowa matki Greenberga. [w:] Orna Greenberg Art & Designs [on-line]. [dostęp 2017-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-30)]. (ang.).