Jardena
32°34′00″N 35°33′50″E/32,566667 35,563889| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt | |
| Poddystrykt | |
| Samorząd Regionu | |
| Wysokość |
-235 m n.p.m. |
| Populacja (2010) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Dystryktu Północnego  | |
Położenie na mapie Izraela  | |
| 32°34′00″N 35°33′50″E/32,566667 35,563889
| |
Jardena (hebr. ירדנה; ang. Yardena) – moszaw położony w Samorządzie Regionu Emek ha-Majanot, w Dystrykcie Północnym, w Izraelu.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Moszaw Jardena jest położony na wysokości 235 metrów p.p.m. w intensywnie użytkowanej rolniczo Dolinie Bet Sze’an, będącej częścią depresji Rowu Jordanu. Na południe od moszawu przepływa rzeczka Jisachar, który ma swoje ujście w położonej około 500 metrów na wschodzie rzece Jordan. Rzeka Jordan stanowi granicę z Jordanią. Na zachód od moszawu znajduje się struma skarpa płaskowyżu Ramot Issachar (280 metrów n.p.m.). Na najwyższym wzgórzu wznoszą się ruiny zamku Belvoir. W jego otoczeniu znajduje się kibuc Newe Ur oraz moszaw Bet Josef. Po stronie jordańskiej są wioski Wakkas i al-Mansijah.
Jardena jest położona w Samorządzie Regionu Emek ha-Majanot, w Poddystrykcie Jezreel, w Dystrykcie Północnym Izraela.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Większość mieszkańców moszawu jest Żydami[1][2]:
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwotnie w okolicy tej istniała arabska wioska Zaba. Została ona wysiedlona i zniszczona przez żydowskich żołnierzy Hagany w dniu 12 maja 1948 roku podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny[3]. Dużo wcześniej tutejsze grunty wykupiły od arabskich mieszkańców żydowskie organizacje syjonistyczne.
W kwietniu 1937 roku na południowy zachód od tego miejsca powstał moszaw Beit Josef. Został on poważnie zniszczony podczas I wojny izraelsko-arabskiej, na skutek czego jego mieszkańcy opuścili go. W 1951 roku osiedlili się tutaj imigranci z Kurdystanu i Iraku, odbudowując tym samym zniszczony moszaw Beit Josef[4]. Rok później, w 1952 roku imigranci z Kurdystanu założyli nowy moszaw Jardena. Od przyjazdu do Izraela pracowali oni na różnych budowach w Jerozolimie i marzyli o założeniu własnej osady rolniczej. Organizacja syjonistyczna udostępniła im ziemię i pomogła w pierwszych latach tworzenia moszawu. Pomocy udzielił także sąsiedni moszaw Beit Josef. Podczas wojny na wyczerpanie (1967-1970) moszaw był regularnie ostrzeliwany przez jordańską artylerię i jego mieszkańcy musieli spędzać wiele czasu w schronach[5]. Istnieją plany rozbudowy osady o sto nowych domów jednorodzinnych[6].
Kultura i sport[edytuj | edytuj kod]
W moszawie znajduje się ośrodek kultury z biblioteką, basen kąpielowy, sala sportowa z siłownią, oraz boisko do piłki nożnej. Obiekty te są w większości wspólnie użytkowane z sąsiednim moszawem Beit Josef. W 2012 w moszawie otworzono ośrodek dziedzictwa kulturowego Kurdystanu[7].
Edukacja i religia[edytuj | edytuj kod]
Moszaw utrzymuje przedszkole. Starsze dzieci są dowożone do szkoły podstawowej w kibucu Hamadia i szkoły średniej w kibucu Newe Etan[8]. Moszaw posiada własną synagogę.
Gospodarka i infrastruktura[edytuj | edytuj kod]
Gospodarka moszawu opiera się na intensywnym rolnictwie. W szklarniach produkowane są przyprawy i warzywa. W moszawie jest przychodnia zdrowia, sklep wielobranżowy i warsztat mechaniczny.
Transport[edytuj | edytuj kod]
Z moszawu wyjeżdża się na zachód na drogę nr 90, którą jadąc na północ dojeżdża się do kibucu Newe Ur, lub jadąc na południowy wschód dojeżdża się do kibucu Chamadja i dalej do skrzyżowania z drogą nr 71 i miasta Bet Sze’an. Lokalna droga prowadzi na południowy zachód do moszawu Bet Josef.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dane statystyczne z lat 1948-1995. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-05-16]. (hebr.).
- ↑ Dane statystyczne z lat 2001-2009. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-05-16]. (hebr.).
- ↑ Welcome To Zab'a. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2012-05-16]. (ang.).
- ↑ Beit Josef. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2012-05-16]. (hebr.).
- ↑ Jardena. [w:] Galil Net [on-line]. [dostęp 2012-05-16]. (hebr.).
- ↑ Jardena. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2012-05-16]. (hebr.).
- ↑ Eli Ashkenazi: Telling the story of Aramaic-speaking farmers in the Jordan Valley. [w:] Ha-Arec [on-line]. 2012-04-24. [dostęp 2012-05-16]. (ang.).
- ↑ Jardena. [w:] Rom Galil [on-line]. [dostęp 2012-05-16]. (hebr.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcie satelitarne Jardena. [w:] Google Maps [on-line]. [dostęp 2012-12-11]. (ang.).
- Mapa Jardena. [w:] Amudanan [on-line]. [dostęp 2012-12-11]. (hebr.).
