Inklinacja (geodezja)

Inklinacja – nieprostopadłość osi obrotu lunety do osi obrotu instrumentu. Wpływ inklinacji na odczyt koła poziomego jest zmienny dla celowych nachylonych pod różnym kątem: dla celowych poziomych inklinacja jest równa 0, dla celowych nachylonych pod dużym katem błąd inklinacji jest największy. Podobnie jak przy kolimacji, średnia z odczytów przy dwóch położeniach lunety jest wolna od wpływu inklinacji.

Inklinację wyznacza się zazwyczaj z wysokiego celu. Spowodowane jest to faktem, iż dla celów położonych wysoko nad horyzontem (czyli dla małych kątów pionowych/ dużych kątów nachylenia) wpływ inklinacji na odczyt koła poziomego jest bliski samej inklinacji (dla 45º jest równy inklinacji).

Etapy wyznaczania inklinacji:

• kilkakrotny pomiar w dwóch położeniach lunety na cel i odczyt koła poziomego,
• jednokrotny odczyt koła pionowego,
• wyznaczenie kolimacji dla takiej samej długości celowej dla poziomej osi celowej.

Wartość inklinacji wyznacza się z zależności:

$i={\frac {H_{II}-H_{I}\pm 200^{g}}{2}}\operatorname {tg} z-{\frac {c}{\cos z}},$

gdzie:

$H$ – odczyty koła poziomego,

$c$ – wartość błędu kolimacji,

$z$ – wartość kąta zenitalnego.