Henryk Brokman

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Henryk Brokman
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia 1886
Warszawa

Data i miejsce śmierci

6 sierpnia 1976
Warszawa

profesor
Specjalność: pediatria, immunologia
Doktorat

1911

Habilitacja

1932

Polska Akademia Nauk
Status

zmarły

Funkcja

członek rzeczywisty

Doktor honoris causa
Akademia Medyczna w Warszawie – 1975
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
Grób Henryka Brokmana na cmentarzu Powązkowskim

Henryk Brokman (ur. 13 sierpnia 1886 w Warszawie, zm. 6 sierpnia 1976 tamże[1][2][3]) – polski lekarz żydowskiego pochodzenia, profesor[4]. Specjalizował się w zagadnieniach z zakresu pediatrii, immunologii i chorób zakaźnych[4].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Leopolda (1849–1932) i Heleny z Rotwandów (ur. 1852). Brat Barbary Jadwigi Groniowskiej (1889–1985), bibliotekarki[3]. W czasach gimnazjalnych i studiów uniwersyteckich działał w ruchu patriotycznym[5]. Od 1904 studiował medycynę na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, jednak wskutek udziału w strajku szkolnym z 1905 został relegowany z uczelni. Następnie przeniósł się do Berlina, doktoryzował się w 1911 w Heidelbergu, pisząc rozprawę pt. Über gruppenspezifische Strukturen des tierischen Blutes. W następnych latach kontynuował studia w Charkowie i Zurychu (1911–1915)[4]. Habilitował się z kolei w 1932. Tematem jego pracy habilitacyjnej były badania nad patogenezą płonicy. Tytuł profesora uzyskał na wniosek Rady Wydziału Lekarskiego UW[6].

Odbył staż internistyczny u prof. Władysława Janowskiego w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie, a od 1913 rozpoczął specjalizację u prof. Emila Feera w Klinice Pediatrycznej w Zurychu[3]. W latach 1915–1918 był lekarzem wojskowym w armii rosyjskiej, w 1920, podczas wojny polsko-bolszewickiej, lekarz oddziałów zakaźnych w szpitalu wojskowym w Modlinie.

W czasie powstania warszawskiego w oddziale „Bakcyl”[7], pracował w punkcie opatrunkowym Obwodu V Mokotów. Po upadku powstania wyszedł wraz żoną z miasta z ludnością cywilną i schronił się w Częstochowie[3].

W latach 1945–1946 – profesor, dyrektor i kierownik Katedry oraz Kliniki Chorób Zakaźnych Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 1946–1953 – kierownik Katedry i Kliniki Chorób Dzieci w Akademii Lekarskiej w Gdańsku (od 1950 Akademia Medyczna), w latach 1953–1962 – kierownik Kliniki Terapii Oddziału Pediatrycznego Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie[3].

W okresie 1961–1970 przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. W latach 1955–1976 redaktor naczelny kwartalnika Pediatria Polska[6]. Prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. Członek korespondent Polskiej Akademii Nauk od 1954 roku, w poczet członków rzeczywistych tej instytucji został przyjęty w 1966[8]. Doktor honoris causa WUM (1975)[3][9].

Był żonaty z Jadwigą (ur. 1893), szwagrem fizykochemika Kazimierza Fajansa, przyjacielem Ludwika Hirszfelda[4].

Zmarł 6 sierpnia 1976 w Warszawie, pochowany wraz z Wacławem i Stefanią Brokmanami na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 142-3-8,9)[2][10].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Brokman Henryk, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-01-06].
  2. a b Henryk Brokman [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-01-06].
  3. a b c d e f BROKMAN HENRYK, docent Akademii Medycznej w Gdańsku – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2024-05-11].
  4. a b c d Henryk Brokman [online], Żydowski Instytut Historyczny, 12 stycznia 2020 [dostęp 2021-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-12].
  5. Rafał Żebrowski, Brokman Henryk [online], delet.jhi.pl [dostęp 2024-05-11] (pol.).
  6. a b Danuta Chmielewska-Szewczyk, Związki z alergologią wielkich pediatrów polskich XX wieku, „Alergia Astma Immunologia: przegląd kliniczny”, 19 (1), Łódź: Oficyna Wydawnicza Mediton, 2014, s. 28–34, ISSN 1427-3101, OCLC 68760025.
  7. Powstańcze Biogramy - Henryk Brokman [online], www.1944.pl [dostęp 2021-01-06] (pol.).
  8. Henryk Brokman, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-08].
  9. Doktorzy Honoris Causa | Warszawski Uniwersytet Medyczny [online], www.wum.edu.pl [dostęp 2022-03-26].
  10. Cmentarz Stare Powązki: WACŁAW I STEFANIA BROKMAN, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-01-06].
  11. M.P. z 1939 r. nr 26, poz. 43 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  12. M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/114 - na wniosek Ministra Zdrowia.