Hardun
Ten artykuł od 2011-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Stellagama stellio[1] | |||
(Linnaeus, 1758) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj |
Stellagama | ||
Gatunek |
hardun | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
Hardun (Stellagama stellio) – gatunek jaszczurki z podrodziny Agaminae w rodzinie agamowatych (Agamidae).
Opis[edytuj | edytuj kod]
Ma ciało mocnej budowy, spłaszczone, o długości do 40 cm. Grzbiet ma pokryty ostrymi łuskami. Ubarwienie jest indywidualną cechą każdego osobnika, może zmieniać się pod wpływem temperatury i nastroju zwierzęcia. Grzbiet czarny, czerwony, żółty, z kilkoma poprzecznymi pręgami. Brzuch żółty. Długi, paskowany ogon. Głowa płaska i szeroka, z dużymi otworami usznymi.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Występuje w Europie na wyspie Korfu, Półwyspie Chalcydyckim, Cyprze i Cykladach. Żyje także na terenie Azji Mniejszej i Bliskiego Wschodu (Izrael, Irak, Arabia Saudyjska i Egipt). Żyje zarówno na nizinach, jak i w górach, na dobrze nasłonecznionych terenach. Często żyje na skalistym terenie, w pobliżu wody.
Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Prowadzi dzienny, lądowy tryb życia. Żyje w dużych koloniach pod przywództwem dominującego samca. W czasie chłodniejszych miesięcy (od października do kwietnia) hibernuje. Prowadzi terytorialny tryb życia, każde stado broni swego terytorium przed intruzami.
Odżywianie[edytuj | edytuj kod]
Harduny są wszystkożerne, żywią się owadami, dżdżownicami, ptasimi jajami i pisklętami, a także małymi myszami i jaszczurkami. Zjadają także liście, kwiaty i pączki.
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Samica harduna składa zwykle do 10 jaj między majem a lipcem. Po 52-53 dniach wykluwają się młode, których wielkość wynosi około 3,5 cm. W korzystnych warunkach jaszczurka może mieć 2-3 mioty w roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stellagama stellio, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ K.J. Baig, P. Wagner, N.B. Ananjeva & W. Bohme. A morphology-based taxonomic revision of Laudakia Gray, 1845 (Squamata: Agamidae). „Vertebrate Zoology”. 62 (2), s. 222, 2012. (ang.).
- ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 202. (łac.).
- ↑ M. Barts & T. Wilms. Die Agamen der Welt. „Draco”. 4 (14), s. 4–23, 2003. (niem.).
- ↑ Amr i inni, Stellagama stellio, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2018-1 [dostęp 2018-10-08] (ang.).