Groń (Grodzisko)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Groń
Grodzisko
Państwo

 Polska

Pasmo

Pasma Pewelsko-Krzeszowskie

Wysokość

ok. 600 m m n.p.m.

Położenie na mapie gminy Świnna
Mapa konturowa gminy Świnna, blisko górnej krawiędzi po prawej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Groń”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Groń”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Groń”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, po prawej nieco u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Groń”
Ziemia49°41′44,7″N 19°20′27,6″E/49,695750 19,341000

Groń (ok. 600 m n.p.m.)[1], Grodzisko[2] lub Kumorkowy Groń[3] – niski, wznoszący się tuż nad Przełęczą Ślemieńska szczyt Pasma Pewelskiego, które w regionalizacji fizycznogeograficznej Polski według Jerzego Kondrackiego zaliczane jest do Beskidu Makowskiego[4], w nowszej regionalizacji z 2018 roku do Pasm Pewelsko-Krzeszowskich[5].

Groń ma dwa wierzchołki, niższy znajduje się w granicach wsi Pewel Ślemieńska, nieco wyższy w Gilowicach (obydwie miejscowości w województwie śląskim, w powiecie żywieckim). Jest całkowicie porośnięty lasem. W północnym kierunku od wyższego wierzchołka ciągnie się długi grzbiet z wzniesieniem Jasnej Górki[6], na stokach której jest Sanktuarium Jasna Górka[3].

Na mapie Geoportalu szczyt ma nazwę Groń. Słowo „groń” (w języku słowackim „grúň”), jest pochodzenia wołoskiego, jest często używane w Karpatach i oznacza stromy brzeg nad rzeką lub potokiem lub grzbiet między dwoma strumieniami[7]. Przez miejscową ludność Groń nazywany jest Grodziskiem, gdyż na jego szczycie znajduje się usypany z kamieni owalny wał o wymiarach 36 × 26 m. Podczas badań sondażowych archeolodzy nie znaleźli jednak żadnych śladów pobytu w tym miejscu ludzi w dawnych czasach[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Geoportal. Mapa topograficzna [online] [dostęp 2024-05-09].
  2. Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 1, ISBN 978-83-7605-084-3.
  3. a b c Radosław Truś, Beskid Mały. Przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, s. 258, ISBN 978-83-62460-50-2.
  4. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 318, 327–328, ISBN 83-01-12479-2.
  5. J. Balon, M. Jodłowski, P. Krąż, Beskidy Zachodnie (513.4–5)', [w:] A. Richling i inni red., Regionalna geografia fizyczna Polski, Poznań data=2021, s. 481–496.
  6. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-05-09].
  7. Aleksy Siemionow, Ziemia Wadowicka. Monografia turystyczno-krajoznawcza, Wadowice: Komisja Turystyki Górskiej Oddziału PTTK „Ziemia Wadowicka” w Wadowicach, 1984, s. 350–442.