Goliat płochliwy
| Conraua goliath[1] | |||
| (Boulenger, 1906) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
goliat płochliwy | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Goliat płochliwy, żaba goliat[5] (Conraua goliath) – gatunek płaza bezogonowego z rodziny Conrauidae. Występuje w południowo-zachodnim Kamerunie i dalej na południe po Park Narodowy Monte Alén w Gwinei Równikowej[3][4], w lasach deszczowych[4][6] – w rzekach o szybkim prądzie, często w pobliżu bystrzyn i wodospadów.
Prowadzi wodny tryb życia, jest aktywny w nocy. Jest bardzo płochliwy i ostrożny. Żywi się dużymi bezkręgowcami, ponadto rybami, innymi płazami bezogonowymi, drobnymi ptakami i ssakami. Gatunek zagrożony wytępieniem m.in. ze względu na smaczne mięso. Objęty międzynarodową ochroną.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Goliaty płochliwe są największymi żyjącymi płazami bezogonowymi na Ziemi. Samce osiągają 26–30 cm długości ciała[7] oraz masę ponad 3 kg[6]. Samice są mniejsze – ich długość ciała wynosi 18–22 cm[7]. Przy maksymalnym rozciągnięciu ciała osiągają długość nawet 90 cm[5].
Poszczególne osobniki różnią się od siebie ubarwieniem. Najczęściej przyjmują barwę oliwkowobrązową, brunatną lub czarną. Podbrzusze goliatów jest w kolorze żółtawopomarańczowym[5]. Szorstka, wilgotna skóra umożliwia wymianę gazową.
Rozmnażanie i młode[edytuj | edytuj kod]
Goliaty tworzą trzy rodzaje sadzawek na miejsce złożenia skrzeku przez samicę. Pierwszy rodzaj tworzony jest przez wykopywanie z płytkich sadzawek warstwy butwiejących liści oraz żwiru i spychaniu ich na brzeg. W ten sposób płazy tworzą niewielką tamę ochraniającą młode. Konstrukcja drugiego typu sadzawki polega na oczyszczaniu przez goliaty z liści i martwej materii organicznej bajorek występujących naturalnie w zagłębieniach rzek. Przy budowie trzeciego rodzaju sadzawek goliaty przesuwają ku brzegom kamienie, dzięki czemu uzyskują okrągłe zagłębienia w mule rzecznym. Trzeci typ sadzawek najskuteczniej zapobiega wypływaniu skrzeku oraz zalewaniu podczas większych opadów. Prawdopodobnie budową sadzawek zajmują się samce, natomiast ochroną samice[8].
Badacze z Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie wiążą ewolucję gigantyzmu u goliata płochliwego z wysiłkiem wkładanym przezeń w przesuwanie kamieni i budowanie sadzawek[9].
Goliaty płochliwe żyjące w naturalnym środowisku osiągają wiek do 15 lat[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Conraua goliath, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ G.A. Boulenger. Descriptions of new batrachians discovered by Mr. G.L. Bates in South Cameroon. „Annals and Magazine of Natural History”. Seventh Series. 17, s. 317, 1906. (ang.).
- ↑ a b c Darrel R. Frost, Conraua goliath (Boulenger, 1906), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-05-24] (ang.).
- ↑ a b c IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Conraua goliath, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2023-1 [dostęp 2024-05-24] (ang.).
- ↑ a b c Goliat płochliwy. Big Animals. [dostęp 2019-08-11]. (pol.).
- ↑ a b Conraua goliath. AmphibiaWeb. [dostęp 2019-08-12]. (ang.).
- ↑ a b E. Keller, prof. dr J.H. Reichholf, G. Steinbach, i inni: Leksykon zwierząt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 73. ISBN 83-7311-873-X.
- ↑ a b The Goliath Frog (Conraua goliath, Boulenger, 1906). African Union - Interafrican Bureau for Animal Resources. [dostęp 2019-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-12)]. (ang.).
- ↑ World's largest frogs build their own ponds for their young. Phys.org. [dostęp 2019-08-11]. (ang.).