Franciszek Mach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Mach
Wojciech Sielski
Ilustracja
kapitan administracji kapitan administracji
Data i miejsce urodzenia

9 listopada 1896
Wolica Ługowa

Data i miejsce śmierci

1940
USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1914–1925, 1928–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

KRU Lublin Powiat

Stanowiska

kierownik referatu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Franciszek Mach ps. „Wojciech Sielski”[1] (ur. 9 listopada 1896 w Wolicy Ługowej, zm. 1940 w ZSRR) – kapitan administracji (piechoty) Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 9 listopada 1896 we wsi Wolica Ługowa, w ówczesnym powiecie ropczyckim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Jakuba i Apolonii z domu Darlak[2]. Ukończył cztery klasy szkoły powszechnej w Sędziszowie[3]. W latach 1907–1914 uczęszczał do c. k. II Gimnazjum w Rzeszowie[4][3]. Od listopada 1912 należał do Polowych Drużyn Sokolich, a od września 1913 do Związku Strzeleckiego[5].

Od 12 grudnia 1914 służył w 1. kompanii 2 pułku piechoty Legionów Polskich[3]. Po bitwie pod Rarańczą (15–16 lutego 1918) w 1. kompanii 13 pułku strzelców polskich[3]. Od 12 maja tego roku działał w Polskiej Organizacji Wojskowej na Ukrainie, a od 1 sierpnia do 7 grudnia 1918 w Oddziale Wojsk Polskich w Murmańsku[3]. Po przedostaniu się do Francji, do końca czerwca 1919 służył w Armii gen. Hallera[3]. W 1918 został mianowany podporucznikiem, a w następnym roku - porucznikiem. Po powrocie do Polski, walczył na froncie jako dowódca kompanii w 54 pułku piechoty[3]. 21 grudnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu porucznika, w piechocie, w grupie oficerów byłej Armii gen. Hallera[6].

W styczniu 1922 zdał egzamin maturalny w III Gimnazjum we Lwowie[7]. 3 maja tego roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 1440. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 54 pułk piechoty[8]. 24 marca 1923 sprostowano nazwisko „Wojciech Sielski”, które przybrał w czasie służby w II Korpusie Polskim w Rosji na nazwisko rodowe „Mach Franciszek”[9]. Do jesieni 1925 pozostał w 54 pułku piechoty w Tarnopolu. Z dniem 31 sierpnia 1925 został przeniesiony, na własną prośbę, do korpusu oficerów rezerwowych[10]. W tym samym roku zdał egzamin dojrzałości w Seminarium Nauczycielskim w Tarnopolu[7]. Po zwolnieniu z czynnej służby podjął pracę jako nauczyciel szkół powszechnych[3].

4 września 1928 jako oficer rezerwy został powołany do służby czynnej[3]. 15 maja 1930 został przemianowany na oficera zawodowego w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1919 i 44. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. 26 marca 1931 został przeniesiony z 54 pp do Korpusu Ochrony Pogranicza[12] i przydzielony do batalionu KOP „Sejny" na stanowisko dowódcy kompanii[13][14]. W czerwcu 1935 w dalszym ciągu pełnił służbę w KOP[15]. W 1938 został przeniesiony do korpusu oficerów administracji z zachowaniem umundurowania oficera piechoty. Wiosną 1939 pełnił służbę w Komendzie Rejonu Uzupełnień Lublin Powiat na stanowisku kierownika II referatu uzupełnień[16].

10 kwietnia 1940 w Przemyślu został aresztowany[17]. Wiosną tego roku został zamordowany na terytorium ówczesnej Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (figuruje na liście wywózkowej nr 065/3, poz. 134)[18][17]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Był żonaty, miał dwóch synów: Józefa (ur. 28 grudnia 1927) i Jana (ur. 28 sierpnia 1930)[7].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 20 września 1926, s. 314.
  2. Kolekcja ↓, s. 1.
  3. a b c d e f g h i Kolekcja ↓, s. 4.
  4. Sprawozdanie 1914 ↓, s. 84, ukończył klasę VIIa jako chlubnie uzdolniony.
  5. a b c Kolekcja ↓, s. 3.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 50 z 29 grudnia 1920, s. 1436 figuruje pod nazwiskiem „Wojciech Sielski”.
  7. a b c Kolekcja ↓, s. 2.
  8. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 62 figuruje pod nazwiskiem „Wojciech Sielski”.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 24 marca 1923, s. 208.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 107 z 18 października 1925, s. 574.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930, s. 196.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931, s. 121.
  13. Kolekcja ↓, s. 2, 3.
  14. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 47, 906.
  15. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 41.
  16. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 293, 851.
  17. a b Indeks Represjonowanych. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2023-06-21].
  18. Straceni na Ukrainie 1994 ↓, s. 56.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 2 kwietnia 1921, s. 609, jako por. Wojciech Sielski z 54 pp.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 20 września 1926, s. 314, sprostowano na „Franciszek Mach ps. Wojciech Sielski”.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 26 stycznia 1923, s. 67.
  22. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 54.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]