Eugeniusz Guzek
podpułkownik | |
Data i miejsce urodzenia |
24 listopada 1922 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
21 listopada 2015 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1939–1944 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca drużyny |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
|
Eugeniusz Tadeusz Guzek ps. „Grabowski”, „Albinos”, „Grabski”[1] (ur. 24 listopada 1922 w Warszawie, zm. 21 listopada 2015 tamże) – polski działacz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej, uczestnik powstania warszawskiego[2], podpułkownik WP w stanie spoczynku, kawaler Orderu Virtuti Militari[3].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie Józefa (laboranta) i Zuzanny z d. Kobus[1]. Uczeń III gimnazjum miejskiego[1]. Przed wojną należał do 80 Drużyny Harcerskiej im. Jędrzeja Śniadeckiego[4][1] i w jej ramach uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 w pomocniczej służby wojskowej. Podczas okupacji niemieckiej był żołnierzem kolejno Służby Zwycięstwu Polski[1], Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej[1], w szeregach której podczas powstania warszawskiego walczył w szeregach Zgrupowania pułku Baszta (kompania K-2)[3][1]. W maju 1943 ukończył Szkołę Podchorążych i został mianowany dowódcą drużyny a następnie dowódcą plutonu[1]. Podczas powstania warszawskiego w stopniu plutonowego podchorążego brał udział w walkach na Mokotowie i Okęciu[1]. Za te walki został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Po upadku powstania jeniec stalagu w Sandbostel[1].
Po zakończeniu wojny i powrocie do Polski (1946)[1] rozpoczął studia na Wydziale Budownictwa Politechniki Warszawskiej, które ukończył w 1952, po czym pracował w warszawskiej Dyrekcji Rozbudowy Miasta jako architekt[1]. Po przejściu na emeryturę działał w organizacjach kombatanckich[3].
Od roku 2006 zasiadał w Zarządzie Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari[5]. W 1987 roku wraz ze swoimi rodzicami Józefem i Zuzanną (oboje odznaczeni pośmiertnie) został wyróżniony tytułem honorowym i medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata[6]. Od 8 listopada 2010 do śmierci był członkiem Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari[3][7]. 1 października wziął udział w obchodach 80-lecia 80 WDH. Był wtedy ostatnim żyjącym członkiem, który był w 80 WDH od samego początku. Zmarł w 2015 roku. Został pochowany z wojskowymi i harcerskimi honorami na Cmentarzu Bródnowskim (kwatera 4N-1-7)[8][3][9].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Żonaty od 1944 z Janiną z d. Król. Mieli córkę Hannę (ur. 1946)[1].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 12791[1] – 3 maja 1946 za skuteczne powstrzymanie ataku niemieckiej piechoty dążącej do odcięcia walczących powstańców na terenie wyścigów od reszty Mokotowa[3]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 15 lipca 2004 za wybitne zasługi w działalności na rzecz niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za osiągnięcia w pracy społecznej w organizacjach kombatanckich[10]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[11]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[3]
- Krzyż Walecznych[3][11][1]
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami[3]
- Złoty Krzyż Zasługi[3]
- Srebrny Krzyż Zasługi[3]
- Krzyż Armii Krajowej[3][1]
- Krzyż Partyzancki[3]
- Warszawski Krzyż Powstańczy[3][11]
- Medal „Pro Patria”[11]
- Medal „Pro Memoria”[11]
- Medal „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”[3][1]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Polak (red.) 1999 ↓, s. 40.
- ↑ Eugeniusz Tadeusz Guzek. [w:] Powstańcze Biogramy [on-line]. 1944.pl. [dostęp 2016-04-01].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Pogrzeb Kawalera Orderu Wojennego Virtuti Militari. wp.mil.pl. [dostęp 2016-03-31].
- ↑ Historia 80 Drużyny Harcerskiej im. Jędrzeja Śniadeckiego. [dostęp 2007-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-01-09)].
- ↑ Władze klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti
- ↑ Rodzina Guzów. sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 2015-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-08)].
- ↑ Kapituły orderów. prezydent.pl. [dostęp 2016-03-31].
- ↑ Eugeniusz Guzek [hasło w wyszukiwarce cmentarnej] [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2022-12-10] .
- ↑ Eugeniusz Tadeusz Guzek. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2015-11-29]. (pol.).
- ↑ M.P. z 2004 r. nr 56, poz. 539
- ↑ a b c d e Nekrolog śp. Eugeniusza Guzka. udskior.gov.pl. [dostęp 2016-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-22)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bogusław Polak (red.): Konspiracja 1939–1945, część 1 (redakcja naukowa Bogusław Polak). T. V. Koszalin: Wydaw. Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-98-6.
- Absolwenci Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej
- Członkowie Kapituły Orderu Virtuti Militari (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi
- Odznaczeni Krzyżem Armii Krajowej
- Odznaczeni Warszawskim Krzyżem Powstańczym
- Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim
- Odznaczeni Medalem Pro Patria
- Odznaczeni Medalem Pro Memoria
- Polscy Sprawiedliwi wśród Narodów Świata
- Powstańcy warszawscy
- Jeńcy polscy w niewoli niemieckiej (powstanie warszawskie)
- Urodzeni w 1922
- Zmarli w 2015
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Pochowani na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie