Artur Pollak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Artur Pollak
Ilustracja
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Pełne imię i nazwisko

Artur Engelbert Pollak

Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1896
Borynicze

Data śmierci

po 5 czerwca 1945

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

146 Pułk Piechoty

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Krzyż Zasługi Wojskowej z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Krzyż Wojskowy Karola

Artur Engelbert Pollak[a] (ur. 1 kwietnia 1896 w Boryniczach, zm. po 5 czerwca 1945) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 1 kwietnia 1896 w Boryniczach, w ówczesnym powiecie bóbreckim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Rajmunda, asystenta tamtejszej c. k. Dyrekcji Kolei Państwowych i Marii z Jadamusów[b][3][4]. W 1903 rozpoczął naukę w szkole powszechnej w Stanisławowie, a od 1907 kontynuował ją w Wojskowej Szkole Realnej Niższej w Fischau koło Wiednia[5]. W 1911 wstąpił do Szkoły Kadetów Piechoty we Lwowie[5]. 27 czerwca 1914 został przyjęty do Terezjańskiej Akademii Wojskowej w Wiener Neustadt[5].

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej Armii. Jego oddziałem macierzystym był c. i k. Pułk Piechoty Nr 55. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 25 sierpnia 1915, a na stopień porucznika ze starszeństwem z 1 maja 1917 w korpusie oficerów piechoty[6][7][8]. Od 15 października 1914 dowodził kompania strzelecką[9]. 9 lutego 1915 w Karpatach został lekko ranny, a 9 maja tego roku pod Sanokiem ciężko ranny[10]. Od 5 maja 1917 na froncie włoskim dowodził kompanią szturmową i krótko batalionem szturmowym[9]. Należał do tajnej organizacji „Wolność”[11].

7 lipca 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika ze starszeństwem z 1 maja 1917 i przydzielony do 12 Pułku Piechoty[12]. W jego szeregach walczył na wojnie z bolszewikami. 19 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[13].

Latem 1921 został przeniesiony do 17 Pułku Piechoty w Rzeszowie i przydzielony do Dowództwa Obozu Internowanych Nr 1 w Krakowie-Dąbiu[14][15]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 468. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16]. W lipcu tego roku został przeniesiony do 48 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych w Stanisławowie na stanowisko pełniącego obowiązki dowódcy II batalionu[17][18][19][20]. W 1922 zdał maturę w Państwowym Gimnazjum w Stanisławowie[10]. 1 grudnia 1924 został mianowany majorem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 138. lokatą w korpusie oficerów piechoty[21]. W maju 1927 został przeniesiony do 33 Pułku Piechoty w Łomży na stanowisko kwatermistrza[22][23]. W lipcu 1929 został przesunięty na stanowisko dowódcy batalionu[24][25], a w czerwcu 1934 na stanowisko obwodowego komendanta Przysposobienia Wojskowego[26]. W sierpniu 1935 został przeniesiony do 6 Pułku Strzelców Podhalańskich w Samborze na stanowisko kwatermistrza[27]. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 3. lokatą w korpusie oficerów piechoty[28]. W tym samym roku został przeniesiony do 13 Pułku Piechoty w Pułtusku na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[9][29]. Ukończył kurs dowódców pułków w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie[9]. Latem 1939 został przeniesiony na takie samo stanowisko w 27 Pułku Piechoty w Częstochowie[9][30]. Następnie objął dowództwo nad batalionami 146 Pułku Piechoty, mobilizowanymi w Piotrkowie.

30 maja 1945 wrócił do Polski, a 5 czerwca tego roku zarejestrował w Rejonowej Komendzie Uzupełnień Kraków Powiat[31].

Był żonaty z Elżbietą z Geislerów, z którą miał córkę Janinę Marię (ur. 27 października 1926)[32][3].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

austriackie

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. 26 stycznia 1934 ogłoszono sprostowanie imion mjr. Artura Pollaka z „Artur” na „Artur Engelbert”[1].
  2. Artur Pollak w wypełnionym kwestionariuszu kawalera Orderu Virtuti Militari podał dwie nazwy miejsca urodzenia: Borynicze i Borenicze, w powiecie bóbreckim[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 25.
  2. Kolekcja ↓, s. 2, 5.
  3. a b Kolekcja 2 ↓, s. 2.
  4. Szematyzm 1897 ↓, s. 553.
  5. a b c Kolekcja ↓, s. 3, 5.
  6. Ranglisten 1916 ↓, s. 110, 376.
  7. Ranglisten 1917 ↓, s. 115, 495.
  8. Ranglisten 1918 ↓, s. 154, 634.
  9. a b c d e Kolekcja 2 ↓, s. 3.
  10. a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
  11. a b Kolekcja ↓, s. 4.
  12. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 78 z 19 lipca 1919, poz. 2579, 2603.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 25 sierpnia 1920, s. 778.
  14. Spis oficerów 1921 ↓, s. 70, 825.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 16 lipca 1921, s. 1172.
  16. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 45.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922, s. 549.
  18. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 260, 408.
  19. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 240, 351.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925, s. 271.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924, s. 734.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927, s. 145.
  23. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 49, 175.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 210.
  25. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 27, 563.
  26. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 150.
  27. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935, s. 97.
  28. Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 376.
  29. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 15, 562.
  30. Jarno 2001 ↓, s. 345.
  31. Kolekcja 2 ↓, s. 3, 6.
  32. Kolekcja ↓, s. 2.
  33. Kolekcja ↓, s. 1.
  34. Mucha 1928 ↓, s. 30.
  35. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 27.
  36. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96.
  37. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 marca 1937, s. 2.
  38. M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260.
  39. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 375.
  40. a b c d Kolekcja 2 ↓, s. 5.
  41. a b c Ranglisten 1918 ↓, s. 634.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]