Aleksander Szymielewicz
Data i miejsce urodzenia |
13 sierpnia 1912 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
między 26 sierpnia a 2 września 1944 |
Zawód, zajęcie |
lekarz |
Aleksander Szymielewicz (ur. 13 sierpnia 1912 w Lidzie, zm. między 26 sierpnia a 2 września 1944 w Warszawie) – polski lekarz, partner kompozytora Karola Szymanowskiego, uczestnik powstania warszawskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem Jana Szymielewicza i Zofii z Makarewiczów – ojciec był wyznania rzymskokatolickiego, matka prawosławnego. Uczył się w Gimnazjum Państwowym im. Romualda Traugutta w Brześciu nad Bugiem, gdzie chodził do jednej klasy z Menachemem Beginem, późniejszym premierem Izraela[1]. W maju 1931 wyjechał do Warszawy, gdzie poznał kompozytora Karola Szymanowskiego, z którym był związany przez kolejnych kilka lat[2]. Dzięki wsparciu Szymanowskiego w październiku 1931 rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Sanitarnych i cywilne studia lekarskie na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie należał do uczelnianego Koła Medyków[3]. 8 stycznia 1940 otrzymał absolutorium, a 2 maja 1940 zdał swój ostatni egzamin dyplomowy. 23 lipca 1941 został przyjęty do Izby Lekarskiej Warszawsko-Białostockiej. Pracował również w Lecznicy dla Przychodzących Chorych przy ul. Nowogrodzkiej 5[3]. W okresie okupacji pomagał też Ludwice Bogórskiej i Zofii Chomętowskiej w prowadzeniu założonego w 1940 warszawskiego antykwariatu „Krynolina”[4].
W czasie powstania warszawskiego był jednym z lekarzy w kościele dominikanów pod wezwaniem św. Jacka przy ul. Freta 8/10. Zginął pod gruzami zbombardowanego kościoła lub został rozstrzelany przez Niemców w jego ruinach[5]. Ciała Aleksandra Szymielewicza nigdy nie odnaleziono, choć po wojnie miejsce jego pochówku próbował ustalić za pośrednictwem Polskiego Czerwonego Krzyża historyk Zygmunt Wdowiszewski[1][6].
W 1932 warszawski fotograf Benedykt Jerzy Dorys wykonał – najprawdopodobniej na polecenie Karola Szymanowskiego – serię aktów męskich, ukazujących Aleksandra Szymielewicza[7]. Jeden z nich pojawił się w 2014 na okładce drugiego wydania książki Krzysztofa Tomasika Homobiografie[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Marek Teler , Oletka, „Replika” (92), Warszawa: Fundacja Replika, 31 lipca 2021, ISSN 1896-3617 .
- ↑ D. Gwizdalanka, Uwodziciel. Rzecz o Karolu Szymanowskim, Kraków 2021, ss. 210–215.
- ↑ a b J. B. Gliński, Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej, t. 3, Wrocław 2003.
- ↑ Z. Chomętowska, Na wozie i pod wozem, Warszawa 2007, ss. 165–166.
- ↑ L. Gradstein, J. Waldorff, Gorzka sława, Warszawa 1960, s. 81.
- ↑ Marek Teler: Aleksander Szymielewicz: bohaterski medyk Powstania Warszawskiego. Histmag.org. [dostęp 2021-08-07].
- ↑ D. Gwizdalanka, Uwodziciel. Rzecz o Karolu Szymanowskim, Kraków 2021, s. 214.
- ↑ K. Tomasik, Homobiografie, Warszawa 2014.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Chomętowska Zofia, Na wozie i pod wozem, Biblioteka Iberyjska, Warszawa 2007.
- Gliński Jan Bohdan, Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej, t. 3, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2003.
- Gradstein Leonia, Waldorff Jerzy, Gorzka sława, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1960.
- Gwizdalanka Danuta, Uwodziciel. Rzecz o Karolu Szymanowskim, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2021.
- Marek Teler: Aleksander Szymielewicz: bohaterski medyk Powstania Warszawskiego. Histmag.org. [dostęp 2021-08-07].
- Marek Teler, Oletka, „Replika” (92), Warszawa: Fundacja Replika, 31 lipca 2021, ISSN 1896-3617 .
- Tomasik Krzysztof, Homobiografie, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2014.