Polonia w Belgii: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 2A02:2788:598:4B0:338F:341A:8302:E82) i przywrócono wersję 73006045 autorstwa W2k2 (Jak uzupełnienie nastąpi, najlepiej z źródłami, to dopiero wtedy należy dokonać edycji, a nie pisać, że uzupełnienie nastąpi)
Znacznik: Ręczne wycofanie zmian
KujKuń (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Znacznik: Wycofane
Linia 1: Linia 1:
{{Grupa etniczna infobox
|nazwa = Polonia w Belgii
|nazwa oryginalna =
|grafika = Plik:Gedenksteen Pools soldaat - Drongen (Gent) - Belgium.jpg
|opis grafiki = Tablica w [[Gandawa|Gandawie]] upamiętniająca polskiego żołnierza poległego w walce o wyzwolenie miasta w 1944 roku podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]].
|alt grafiki =
|populacja = 68 838 <small>(2023)</small>
|miejsce zamieszkania = [[Belgia]]
|język = [[język polski|polski]]<br />[[język angielski|angielski]]<br />[[język francuski|francuski]]<br />[[język holenderski|holenderski]]
|religia = [[katolicyzm]]
|grupa = [[Polacy]]
|pokrewne =
|mapa =
|opis mapy =
|commons =
}}

'''Polonia w Belgii''' – ludność [[Polacy|polskiego]] pochodzenia zamieszkała w [[Belgia|Belgii]]. Imię Polonii Belgijskiej nosi [[XIV Liceum Ogólnokształcące im. Polonii Belgijskiej we Wrocławiu|XIV Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu]].

Obecność [[Polacy|Polaków]] na terenie [[Belgia|Belgii]] datuje się od XIII wieku, kiedy to polscy kupcy oraz drukarze docierali do [[Antwerpia|Antwerpii]]<ref>[https://dziennikzwiazkowy.com/reportaze-2/polonia-belgijska/ Rozmowa z doc. Jerzym Kępą, profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Genk]</ref>. W wieku XVI [[Jan Dantyszek]], dyplomata i poeta, brał żywy udział w życiu naukowym [[Gandawa|Gandawy]], [[Antwerpia|Antwerpii]], [[Bruksela|Brukseli]] i [[Leuven|Lowanium]]<ref>[http://poloniaviva.eu/index.php/pl/4-historia/artyku/789-jan-dantyszek-gdanszczanin-polak-europejczyk Jan Dantyszek – Gdańszczanin, Polak, Europejczyk ]</ref>. Również na [[Katolicki Uniwersytet w Lowanium|uniwersytecie w Lowanium]] wykładał słynny polski teolog [[Jan Łaski (1499–1560)|Jan Łaski]], zaś [[Alexius Sylvus Polonus]] – Aleksander Gajewski zbudował w Belgii w 1642 roku pierwsze planetarium<ref>[http://belpol.chez.com/chapitre2A.htm Apports des Polonais a la Belgique]</ref>.
Obecność [[Polacy|Polaków]] na terenie [[Belgia|Belgii]] datuje się od XIII wieku, kiedy to polscy kupcy oraz drukarze docierali do [[Antwerpia|Antwerpii]]<ref>[https://dziennikzwiazkowy.com/reportaze-2/polonia-belgijska/ Rozmowa z doc. Jerzym Kępą, profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Genk]</ref>. W wieku XVI [[Jan Dantyszek]], dyplomata i poeta, brał żywy udział w życiu naukowym [[Gandawa|Gandawy]], [[Antwerpia|Antwerpii]], [[Bruksela|Brukseli]] i [[Leuven|Lowanium]]<ref>[http://poloniaviva.eu/index.php/pl/4-historia/artyku/789-jan-dantyszek-gdanszczanin-polak-europejczyk Jan Dantyszek – Gdańszczanin, Polak, Europejczyk ]</ref>. Również na [[Katolicki Uniwersytet w Lowanium|uniwersytecie w Lowanium]] wykładał słynny polski teolog [[Jan Łaski (1499–1560)|Jan Łaski]], zaś [[Alexius Sylvus Polonus]] – Aleksander Gajewski zbudował w Belgii w 1642 roku pierwsze planetarium<ref>[http://belpol.chez.com/chapitre2A.htm Apports des Polonais a la Belgique]</ref>.


Wybuch [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] w Polsce okazał się istotny dla dalszych walk o utworzenie niepodległej Belgii<ref>[https://nowahistoria.interia.pl/drogi-do-wolnosci/news-przygotowanie-do-powstania-listopadowego-w-krolestwie-polski,nId,2296473 Przygotowanie do powstania listopadowego w Królestwie Polskim]</ref>. Nowo powstająca armia belgijska zaangażowała około 100 oficerów polskich w charakterze instruktorów i wykładowców. Wśród nich znaleźli się m.in. generałowie: [[Jan Zygmunt Skrzynecki]] oraz [[Ignacy Marceli Kruszewski]], twórca kawalerii belgijskiej, dowódca brygady ułanów w [[Mechelen|Malines]], a następnie oficer ordynansowy [[Leopold I Koburg|Leopolda I]]<ref>[https://brukselanato.msz.gov.pl/pl/c/MOBILE/stale_przedstawicielstwo/slady_oreza_polskiego_w_belgii/rola_polskich_oficerow_w_tworzeniu_armii_belgijskiej/ Rola polskich oficerów w tworzeniu armii belgijskiej]</ref>. Niemal 30 lat swojego życia spędził w Brukseli [[Joachim Lelewel]], działacz [[Młoda Polska (organizacja)|Młodej Polski]] i założyciel i przywódca [[Zjednoczenie Emigracji Polskiej (1837–1846)|Zjednoczenia Emigracji Polskiej]]<ref>[https://dzieje.pl/postacie/joachim-lelewel-1786-1861 Joachim Lelewel w: dzieje.pl]</ref>.
Wybuch [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] w Polsce okazał się istotny dla dalszych walk o utworzenie niepodległej Belgii<ref>[https://nowahistoria.interia.pl/drogi-do-wolnosci/news-przygotowanie-do-powstania-listopadowego-w-krolestwie-polski,nId,2296473 Przygotowanie do powstania listopadowego w Królestwie Polskim]</ref>. Nowo powstająca armia belgijska zaangażowała około 100 oficerów polskich w charakterze instruktorów i wykładowców. Wśród nich znaleźli się m.in. generałowie: [[Jan Zygmunt Skrzynecki]] oraz [[Ignacy Marceli Kruszewski]], twórca kawalerii belgijskiej, dowódca brygady ułanów w [[Mechelen|Malines]], a następnie oficer ordynansowy [[Leopold I Koburg|Leopolda I]]<ref>[https://brukselanato.msz.gov.pl/pl/c/MOBILE/stale_przedstawicielstwo/slady_oreza_polskiego_w_belgii/rola_polskich_oficerow_w_tworzeniu_armii_belgijskiej/ Rola polskich oficerów w tworzeniu armii belgijskiej]</ref>. Niemal 30 lat swojego życia spędził w Brukseli [[Joachim Lelewel]], działacz [[Młoda Polska (organizacja)|Młodej Polski]] i założyciel i przywódca [[Zjednoczenie Emigracji Polskiej (1837–1846)|Zjednoczenia Emigracji Polskiej]]<ref>[https://dzieje.pl/postacie/joachim-lelewel-1786-1861 Joachim Lelewel w: dzieje.pl]</ref>.
[[Plik:Gedenksteen Pools soldaat - Drongen (Gent) - Belgium.jpg|mały|Tablica w [[Gandawa|Gandawie]] upamiętniająca polskiego żołnierza poległego w walce o wyzwolenie miasta w 1944 podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]]]]
[[Plik:Pools Militaire Begraafplaats.jpg|mały|Polski cmentarz wojskowy z [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w [[Lommel]]]]
[[Plik:Pools Militaire Begraafplaats.jpg|mały|Polski cmentarz wojskowy z [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w [[Lommel]]]]
Uwłaszczenie chłopów oraz emancypacja Żydów na ziemiach polskich stworzyło warunki do masowej emigracji zarobkowej do szybko rozwijających się krajów europejskich. Dane spisu powszechnego przeprowadzonego w Belgii 30 października 1930 r. szacowały obywateli polskich na 48 840, w tym ok. 23 tys. [[Historia Żydów w Polsce|Żydów pochodzenia polskiego]]<ref>E. Kołodziej, J. Zakrzewska, Raporty emigracyjne konsulów polskich w Brukseli i Antwerpii 1929-1932, w: Teki Archiwalne, t. 19, Materiały Źródłowe, Warszawa–Łódź 1982, s. 127</ref>. W latach 1945–1950 do kraju wróciło około 8 tys. Polaków. W większości [[repatriacja|repatriantami]] byli uchodźcy wojenni, a nie przedwojenni emigranci. Polonia belgijska podzieliła się politycznie na tych, którzy uznawali władzę ludową w Polsce i na tych, którzy jej nie uznawali – sympatyzujących z [[Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie|rządem londyńskim]].
Uwłaszczenie chłopów oraz emancypacja Żydów na ziemiach polskich stworzyło warunki do masowej emigracji zarobkowej do szybko rozwijających się krajów europejskich. Dane spisu powszechnego przeprowadzonego w Belgii 30 października 1930 r. szacowały obywateli polskich na 48 840, w tym ok. 23 tys. [[Historia Żydów w Polsce|Żydów pochodzenia polskiego]]<ref>E. Kołodziej, J. Zakrzewska, Raporty emigracyjne konsulów polskich w Brukseli i Antwerpii 1929-1932, w: Teki Archiwalne, t. 19, Materiały Źródłowe, Warszawa–Łódź 1982, s. 127</ref>. W latach 1945–1950 do kraju wróciło około 8 tys. Polaków. W większości [[repatriacja|repatriantami]] byli uchodźcy wojenni, a nie przedwojenni emigranci. Polonia belgijska podzieliła się politycznie na tych, którzy uznawali władzę ludową w Polsce i na tych, którzy jej nie uznawali – sympatyzujących z [[Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie|rządem londyńskim]].


Po dużym napływie ludności w związku ze wstąpieniem Polski do [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]], obecnie liczbę Polaków w Belgii ocenia się od 70 tysięcy<ref>[https://statbel.fgov.be/sites/default/files/files/documents/FR_kerncijfers_2017_web.pdf Chiffres clés aperçu statistique de la Belgique 2017]</ref> do 95 tysięcy osób przybyłych z Polski<ref>[https://www.myria.be/files/MIGRA2018_NL_H2.pdf Hoofdstuk Migratie in België]</ref> (z czego około 25% przyjęło obywatelstwo belgijskie). Dla Polonii, wiernych Kościoła [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiego]] odbywają się w [[Kościół (budynek)|kościołach]] kilku miast [[msza|msze]] w języku polskim<ref>{{cytuj stronę|url=http://emigracja.chrystusowcy.pl/|tytuł=Msze po polsku, Belgia|data dostępu=2020-02-08|autor=Instytut Duszpasterstwa Emigracyjnego}}</ref>.
Po dużym napływie ludności w związku ze wstąpieniem Polski do [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]], liczba Polaków w Belgii wzrosła od 70 tysięcy<ref>[https://statbel.fgov.be/sites/default/files/files/documents/FR_kerncijfers_2017_web.pdf Chiffres clés aperçu statistique de la Belgique 2017]</ref> do 95 tysięcy osób przybyłych z Polski<ref>[https://www.myria.be/files/MIGRA2018_NL_H2.pdf Hoofdstuk Migratie in België]</ref> (z czego około 25% przyjęło obywatelstwo belgijskie). Obecnie liczba polonii belgijskiej spada.

{| class="wikitable"
|+ Demografia Polonii<ref>{{Cytuj | url= https://statbel.fgov.be/fr/themes/population/structure-de-la-population/origine#figures | tytuł= Dane Belgijskiego Urzędu Statystycznego | opublikowany=statbel.be | język=fr | data dostępu=2024-05-19}}</ref><ref>{{Cytuj | url= https://ec.europa.eu/eurostat/data/database |tytuł= Dane eurostatu | opublikowany=Eurostat | język=en | data dostępu=2024-05-19}}</ref>
!Rok
!Liczba mieszkańców
|-
|2013
|61 524
|-
|2015
|68 403
|-
|2017
|71 417
|-
|2019
|71 331
|-
|2020
|70 671
|-
|2021
|69 820
|-
|2022
|69 082
|-
|2023
|68 838
|}

== Religia ==
Dla Polonii, wiernych Kościoła [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiego]] odbywają się w [[Kościół (budynek)|kościołach]] kilku miast [[msza|msze]] w języku polskim<ref>{{cytuj stronę|url=http://emigracja.chrystusowcy.pl/|tytuł=Msze po polsku, Belgia|data dostępu=2020-02-08|autor=Instytut Duszpasterstwa Emigracyjnego}}</ref>.

W Brukseli istnieje Polska Parafia Prawosławna<ref>[https://orthpol.be/ Polska Parafia Prawosławna w Brukseli"]</ref>.
W Brukseli istnieje Polska Parafia Prawosławna<ref>[https://orthpol.be/ Polska Parafia Prawosławna w Brukseli"]</ref>.
W języku polskim odbywają się również spotkania religijne innych wyznań (m.in. [[Świadkowie Jehowy|Świadków Jehowy]]<ref>{{jw|data dostępu=2020-02-08}}</ref>).


W języku polskim odbywają się również spotkania religijne innych wyznań (m.in. [[Świadkowie Jehowy|Świadków Jehowy]]<ref>{{jw|data dostępu=2020-02-08}}</ref>).
Imię Polonii Belgijskiej nosi [[XIV Liceum Ogólnokształcące im. Polonii Belgijskiej we Wrocławiu|XIV Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu]].


== Rada Polonii Belgijskiej ==
== Rada Polonii Belgijskiej ==

Wersja z 20:03, 19 maj 2024

Polonia w Belgii
Ilustracja
Tablica w Gandawie upamiętniająca polskiego żołnierza poległego w walce o wyzwolenie miasta w 1944 roku podczas II wojny światowej.
Populacja

68 838 (2023)

Miejsce zamieszkania

Belgia

Język

polski
angielski
francuski
holenderski

Religia

katolicyzm

Grupa

Polacy

Polonia w Belgii – ludność polskiego pochodzenia zamieszkała w Belgii. Imię Polonii Belgijskiej nosi XIV Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu.

Obecność Polaków na terenie Belgii datuje się od XIII wieku, kiedy to polscy kupcy oraz drukarze docierali do Antwerpii[1]. W wieku XVI Jan Dantyszek, dyplomata i poeta, brał żywy udział w życiu naukowym Gandawy, Antwerpii, Brukseli i Lowanium[2]. Również na uniwersytecie w Lowanium wykładał słynny polski teolog Jan Łaski, zaś Alexius Sylvus Polonus – Aleksander Gajewski zbudował w Belgii w 1642 roku pierwsze planetarium[3].

Wybuch powstania listopadowego w Polsce okazał się istotny dla dalszych walk o utworzenie niepodległej Belgii[4]. Nowo powstająca armia belgijska zaangażowała około 100 oficerów polskich w charakterze instruktorów i wykładowców. Wśród nich znaleźli się m.in. generałowie: Jan Zygmunt Skrzynecki oraz Ignacy Marceli Kruszewski, twórca kawalerii belgijskiej, dowódca brygady ułanów w Malines, a następnie oficer ordynansowy Leopolda I[5]. Niemal 30 lat swojego życia spędził w Brukseli Joachim Lelewel, działacz Młodej Polski i założyciel i przywódca Zjednoczenia Emigracji Polskiej[6].

Polski cmentarz wojskowy z II wojny światowej w Lommel

Uwłaszczenie chłopów oraz emancypacja Żydów na ziemiach polskich stworzyło warunki do masowej emigracji zarobkowej do szybko rozwijających się krajów europejskich. Dane spisu powszechnego przeprowadzonego w Belgii 30 października 1930 r. szacowały obywateli polskich na 48 840, w tym ok. 23 tys. Żydów pochodzenia polskiego[7]. W latach 1945–1950 do kraju wróciło około 8 tys. Polaków. W większości repatriantami byli uchodźcy wojenni, a nie przedwojenni emigranci. Polonia belgijska podzieliła się politycznie na tych, którzy uznawali władzę ludową w Polsce i na tych, którzy jej nie uznawali – sympatyzujących z rządem londyńskim.

Po dużym napływie ludności w związku ze wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej, liczba Polaków w Belgii wzrosła od 70 tysięcy[8] do 95 tysięcy osób przybyłych z Polski[9] (z czego około 25% przyjęło obywatelstwo belgijskie). Obecnie liczba polonii belgijskiej spada.

Demografia Polonii[10][11]
Rok Liczba mieszkańców
2013 61 524
2015 68 403
2017 71 417
2019 71 331
2020 70 671
2021 69 820
2022 69 082
2023 68 838

Religia

Dla Polonii, wiernych Kościoła rzymskokatolickiego odbywają się w kościołach kilku miast msze w języku polskim[12].

W Brukseli istnieje Polska Parafia Prawosławna[13].

W języku polskim odbywają się również spotkania religijne innych wyznań (m.in. Świadków Jehowy[14]).

Rada Polonii Belgijskiej

 Osobny artykuł: Rada Polonii Belgijskiej.

Reprezentacją społeczności polskiej w Belgii jest istniejąca od 1994 roku, Rada Polonii Belgijskiej – instytucja koordynująca działanie i reprezentująca wszystkich Polaków w Belgii bez względu na ich poglądy polityczne, pozycję społeczną czy wykształcenie, która od wielu lat wspólnie z Ambasadą RP organizuje konkurs "Polak Roku w Belgii" dla uhonorowania wybitnych przedstawicieli Polonii belgijskiej[15].

Brukselski Klub Polek

W 2011 powstało stowarzyszenie Brukselski Klub Polek (BeKaP). Organizuje zajęcia polskiego przedszkola i polskiej dla dzieci cztero- i pięcioletnich uczęszczających do szkół belgijskich lub szkoły europejskiej. Prowadzi spotkania z ciekawymi osobami związanym z Polską i Belgią, m.in. Danuta Hübner, Marzeną Sową, Grażyną Plebanek, dyskusje literackie, sesje o profilaktyce nowotworowej; zajęcia kulinarne, zajęcia sportowe[16], spotkania świąteczne[17].

W 2013 BeKaP otrzymał Nagrodę Internautów w ramach konkursu „Polak Roku w Belgii[18]. BeKaP jest pomysłodawcą i współorganizatorem Nagrody „Joteyka”[19].

Zobacz też

Przypisy

  1. Rozmowa z doc. Jerzym Kępą, profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Genk
  2. Jan Dantyszek – Gdańszczanin, Polak, Europejczyk
  3. Apports des Polonais a la Belgique
  4. Przygotowanie do powstania listopadowego w Królestwie Polskim
  5. Rola polskich oficerów w tworzeniu armii belgijskiej
  6. Joachim Lelewel w: dzieje.pl
  7. E. Kołodziej, J. Zakrzewska, Raporty emigracyjne konsulów polskich w Brukseli i Antwerpii 1929-1932, w: Teki Archiwalne, t. 19, Materiały Źródłowe, Warszawa–Łódź 1982, s. 127
  8. Chiffres clés aperçu statistique de la Belgique 2017
  9. Hoofdstuk Migratie in België
  10. Dane Belgijskiego Urzędu Statystycznego [online], statbel.be [dostęp 2024-05-19] (fr.).
  11. Dane eurostatu [online], Eurostat [dostęp 2024-05-19] (ang.).
  12. Instytut Duszpasterstwa Emigracyjnego: Msze po polsku, Belgia. [dostęp 2020-02-08].
  13. Polska Parafia Prawosławna w Brukseli"
  14. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2020-02-08].
  15. Rozmowa z Prezesem Rady Polonii Belgijskiej na temat konkursu "Polak Roku w Belgii"
  16. Dominika Job, Katarzyna Pihan, Brukselski Klub Polek, czyli jak Polki jednoczą siły na emigracji [online], Business & Prestige, 25 lipca 2017 [dostęp 2020-10-24].
  17. Brukselski Klub Polek: Świąteczne spotkanie: Śledzik, opłatek, serniczek i inne – Bruksela – sobota 7 grudnia 2019 [online], niedziela.be, 5 grudnia 2019 [dostęp 2020-10-24].
  18. 6 Edycja Konkursu Polak Roku w Belgii [online], polakroku.be [dostęp 2020-10-24].
  19. Nagroda dla Wybitnej Polki w Belgii – Joteyka! – Konkurs imienia Józefiny Joteyko [online] [dostęp 2020-10-24].

Linki zewnętrzne