Polonia w Belgii: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 2A02:2788:598:4B0:338F:341A:8302:E82) i przywrócono wersję 73006045 autorstwa W2k2 (Jak uzupełnienie nastąpi, najlepiej z źródłami, to dopiero wtedy należy dokonać edycji, a nie pisać, że uzupełnienie nastąpi) Znacznik: Ręczne wycofanie zmian |
Nie podano opisu zmian Znacznik: Wycofane |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Grupa etniczna infobox |
|||
|nazwa = Polonia w Belgii |
|||
|nazwa oryginalna = |
|||
|grafika = Plik:Gedenksteen Pools soldaat - Drongen (Gent) - Belgium.jpg |
|||
⚫ | |||
|alt grafiki = |
|||
|populacja = 68 838 <small>(2023)</small> |
|||
|miejsce zamieszkania = [[Belgia]] |
|||
|język = [[język polski|polski]]<br />[[język angielski|angielski]]<br />[[język francuski|francuski]]<br />[[język holenderski|holenderski]] |
|||
|religia = [[katolicyzm]] |
|||
|grupa = [[Polacy]] |
|||
|pokrewne = |
|||
|mapa = |
|||
|opis mapy = |
|||
|commons = |
|||
}} |
|||
⚫ | |||
Obecność [[Polacy|Polaków]] na terenie [[Belgia|Belgii]] datuje się od XIII wieku, kiedy to polscy kupcy oraz drukarze docierali do [[Antwerpia|Antwerpii]]<ref>[https://dziennikzwiazkowy.com/reportaze-2/polonia-belgijska/ Rozmowa z doc. Jerzym Kępą, profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Genk]</ref>. W wieku XVI [[Jan Dantyszek]], dyplomata i poeta, brał żywy udział w życiu naukowym [[Gandawa|Gandawy]], [[Antwerpia|Antwerpii]], [[Bruksela|Brukseli]] i [[Leuven|Lowanium]]<ref>[http://poloniaviva.eu/index.php/pl/4-historia/artyku/789-jan-dantyszek-gdanszczanin-polak-europejczyk Jan Dantyszek – Gdańszczanin, Polak, Europejczyk ]</ref>. Również na [[Katolicki Uniwersytet w Lowanium|uniwersytecie w Lowanium]] wykładał słynny polski teolog [[Jan Łaski (1499–1560)|Jan Łaski]], zaś [[Alexius Sylvus Polonus]] – Aleksander Gajewski zbudował w Belgii w 1642 roku pierwsze planetarium<ref>[http://belpol.chez.com/chapitre2A.htm Apports des Polonais a la Belgique]</ref>. |
Obecność [[Polacy|Polaków]] na terenie [[Belgia|Belgii]] datuje się od XIII wieku, kiedy to polscy kupcy oraz drukarze docierali do [[Antwerpia|Antwerpii]]<ref>[https://dziennikzwiazkowy.com/reportaze-2/polonia-belgijska/ Rozmowa z doc. Jerzym Kępą, profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Genk]</ref>. W wieku XVI [[Jan Dantyszek]], dyplomata i poeta, brał żywy udział w życiu naukowym [[Gandawa|Gandawy]], [[Antwerpia|Antwerpii]], [[Bruksela|Brukseli]] i [[Leuven|Lowanium]]<ref>[http://poloniaviva.eu/index.php/pl/4-historia/artyku/789-jan-dantyszek-gdanszczanin-polak-europejczyk Jan Dantyszek – Gdańszczanin, Polak, Europejczyk ]</ref>. Również na [[Katolicki Uniwersytet w Lowanium|uniwersytecie w Lowanium]] wykładał słynny polski teolog [[Jan Łaski (1499–1560)|Jan Łaski]], zaś [[Alexius Sylvus Polonus]] – Aleksander Gajewski zbudował w Belgii w 1642 roku pierwsze planetarium<ref>[http://belpol.chez.com/chapitre2A.htm Apports des Polonais a la Belgique]</ref>. |
||
Wybuch [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] w Polsce okazał się istotny dla dalszych walk o utworzenie niepodległej Belgii<ref>[https://nowahistoria.interia.pl/drogi-do-wolnosci/news-przygotowanie-do-powstania-listopadowego-w-krolestwie-polski,nId,2296473 Przygotowanie do powstania listopadowego w Królestwie Polskim]</ref>. Nowo powstająca armia belgijska zaangażowała około 100 oficerów polskich w charakterze instruktorów i wykładowców. Wśród nich znaleźli się m.in. generałowie: [[Jan Zygmunt Skrzynecki]] oraz [[Ignacy Marceli Kruszewski]], twórca kawalerii belgijskiej, dowódca brygady ułanów w [[Mechelen|Malines]], a następnie oficer ordynansowy [[Leopold I Koburg|Leopolda I]]<ref>[https://brukselanato.msz.gov.pl/pl/c/MOBILE/stale_przedstawicielstwo/slady_oreza_polskiego_w_belgii/rola_polskich_oficerow_w_tworzeniu_armii_belgijskiej/ Rola polskich oficerów w tworzeniu armii belgijskiej]</ref>. Niemal 30 lat swojego życia spędził w Brukseli [[Joachim Lelewel]], działacz [[Młoda Polska (organizacja)|Młodej Polski]] i założyciel i przywódca [[Zjednoczenie Emigracji Polskiej (1837–1846)|Zjednoczenia Emigracji Polskiej]]<ref>[https://dzieje.pl/postacie/joachim-lelewel-1786-1861 Joachim Lelewel w: dzieje.pl]</ref>. |
Wybuch [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] w Polsce okazał się istotny dla dalszych walk o utworzenie niepodległej Belgii<ref>[https://nowahistoria.interia.pl/drogi-do-wolnosci/news-przygotowanie-do-powstania-listopadowego-w-krolestwie-polski,nId,2296473 Przygotowanie do powstania listopadowego w Królestwie Polskim]</ref>. Nowo powstająca armia belgijska zaangażowała około 100 oficerów polskich w charakterze instruktorów i wykładowców. Wśród nich znaleźli się m.in. generałowie: [[Jan Zygmunt Skrzynecki]] oraz [[Ignacy Marceli Kruszewski]], twórca kawalerii belgijskiej, dowódca brygady ułanów w [[Mechelen|Malines]], a następnie oficer ordynansowy [[Leopold I Koburg|Leopolda I]]<ref>[https://brukselanato.msz.gov.pl/pl/c/MOBILE/stale_przedstawicielstwo/slady_oreza_polskiego_w_belgii/rola_polskich_oficerow_w_tworzeniu_armii_belgijskiej/ Rola polskich oficerów w tworzeniu armii belgijskiej]</ref>. Niemal 30 lat swojego życia spędził w Brukseli [[Joachim Lelewel]], działacz [[Młoda Polska (organizacja)|Młodej Polski]] i założyciel i przywódca [[Zjednoczenie Emigracji Polskiej (1837–1846)|Zjednoczenia Emigracji Polskiej]]<ref>[https://dzieje.pl/postacie/joachim-lelewel-1786-1861 Joachim Lelewel w: dzieje.pl]</ref>. |
||
⚫ | |||
[[Plik:Pools Militaire Begraafplaats.jpg|mały|Polski cmentarz wojskowy z [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w [[Lommel]]]] |
[[Plik:Pools Militaire Begraafplaats.jpg|mały|Polski cmentarz wojskowy z [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w [[Lommel]]]] |
||
Uwłaszczenie chłopów oraz emancypacja Żydów na ziemiach polskich stworzyło warunki do masowej emigracji zarobkowej do szybko rozwijających się krajów europejskich. Dane spisu powszechnego przeprowadzonego w Belgii 30 października 1930 r. szacowały obywateli polskich na 48 840, w tym ok. 23 tys. [[Historia Żydów w Polsce|Żydów pochodzenia polskiego]]<ref>E. Kołodziej, J. Zakrzewska, Raporty emigracyjne konsulów polskich w Brukseli i Antwerpii 1929-1932, w: Teki Archiwalne, t. 19, Materiały Źródłowe, Warszawa–Łódź 1982, s. 127</ref>. W latach 1945–1950 do kraju wróciło około 8 tys. Polaków. W większości [[repatriacja|repatriantami]] byli uchodźcy wojenni, a nie przedwojenni emigranci. Polonia belgijska podzieliła się politycznie na tych, którzy uznawali władzę ludową w Polsce i na tych, którzy jej nie uznawali – sympatyzujących z [[Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie|rządem londyńskim]]. |
Uwłaszczenie chłopów oraz emancypacja Żydów na ziemiach polskich stworzyło warunki do masowej emigracji zarobkowej do szybko rozwijających się krajów europejskich. Dane spisu powszechnego przeprowadzonego w Belgii 30 października 1930 r. szacowały obywateli polskich na 48 840, w tym ok. 23 tys. [[Historia Żydów w Polsce|Żydów pochodzenia polskiego]]<ref>E. Kołodziej, J. Zakrzewska, Raporty emigracyjne konsulów polskich w Brukseli i Antwerpii 1929-1932, w: Teki Archiwalne, t. 19, Materiały Źródłowe, Warszawa–Łódź 1982, s. 127</ref>. W latach 1945–1950 do kraju wróciło około 8 tys. Polaków. W większości [[repatriacja|repatriantami]] byli uchodźcy wojenni, a nie przedwojenni emigranci. Polonia belgijska podzieliła się politycznie na tych, którzy uznawali władzę ludową w Polsce i na tych, którzy jej nie uznawali – sympatyzujących z [[Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie|rządem londyńskim]]. |
||
Po dużym napływie ludności w związku ze wstąpieniem Polski do [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]], |
Po dużym napływie ludności w związku ze wstąpieniem Polski do [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]], liczba Polaków w Belgii wzrosła od 70 tysięcy<ref>[https://statbel.fgov.be/sites/default/files/files/documents/FR_kerncijfers_2017_web.pdf Chiffres clés aperçu statistique de la Belgique 2017]</ref> do 95 tysięcy osób przybyłych z Polski<ref>[https://www.myria.be/files/MIGRA2018_NL_H2.pdf Hoofdstuk Migratie in België]</ref> (z czego około 25% przyjęło obywatelstwo belgijskie). Obecnie liczba polonii belgijskiej spada. |
||
{| class="wikitable" |
|||
|+ Demografia Polonii<ref>{{Cytuj | url= https://statbel.fgov.be/fr/themes/population/structure-de-la-population/origine#figures | tytuł= Dane Belgijskiego Urzędu Statystycznego | opublikowany=statbel.be | język=fr | data dostępu=2024-05-19}}</ref><ref>{{Cytuj | url= https://ec.europa.eu/eurostat/data/database |tytuł= Dane eurostatu | opublikowany=Eurostat | język=en | data dostępu=2024-05-19}}</ref> |
|||
!Rok |
|||
!Liczba mieszkańców |
|||
|- |
|||
|2013 |
|||
|61 524 |
|||
|- |
|||
|2015 |
|||
|68 403 |
|||
|- |
|||
|2017 |
|||
|71 417 |
|||
|- |
|||
|2019 |
|||
|71 331 |
|||
|- |
|||
|2020 |
|||
|70 671 |
|||
|- |
|||
|2021 |
|||
|69 820 |
|||
|- |
|||
|2022 |
|||
|69 082 |
|||
|- |
|||
|2023 |
|||
|68 838 |
|||
|} |
|||
== Religia == |
|||
Dla Polonii, wiernych Kościoła [[Kościół łaciński|rzymskokatolickiego]] odbywają się w [[Kościół (budynek)|kościołach]] kilku miast [[msza|msze]] w języku polskim<ref>{{cytuj stronę|url=http://emigracja.chrystusowcy.pl/|tytuł=Msze po polsku, Belgia|data dostępu=2020-02-08|autor=Instytut Duszpasterstwa Emigracyjnego}}</ref>. |
|||
W Brukseli istnieje Polska Parafia Prawosławna<ref>[https://orthpol.be/ Polska Parafia Prawosławna w Brukseli"]</ref>. |
W Brukseli istnieje Polska Parafia Prawosławna<ref>[https://orthpol.be/ Polska Parafia Prawosławna w Brukseli"]</ref>. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Rada Polonii Belgijskiej == |
== Rada Polonii Belgijskiej == |
Wersja z 20:03, 19 maj 2024
Tablica w Gandawie upamiętniająca polskiego żołnierza poległego w walce o wyzwolenie miasta w 1944 roku podczas II wojny światowej. | |
Populacja |
68 838 (2023) |
---|---|
Miejsce zamieszkania | |
Język | |
Religia | |
Grupa |
Polonia w Belgii – ludność polskiego pochodzenia zamieszkała w Belgii. Imię Polonii Belgijskiej nosi XIV Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu.
Obecność Polaków na terenie Belgii datuje się od XIII wieku, kiedy to polscy kupcy oraz drukarze docierali do Antwerpii[1]. W wieku XVI Jan Dantyszek, dyplomata i poeta, brał żywy udział w życiu naukowym Gandawy, Antwerpii, Brukseli i Lowanium[2]. Również na uniwersytecie w Lowanium wykładał słynny polski teolog Jan Łaski, zaś Alexius Sylvus Polonus – Aleksander Gajewski zbudował w Belgii w 1642 roku pierwsze planetarium[3].
Wybuch powstania listopadowego w Polsce okazał się istotny dla dalszych walk o utworzenie niepodległej Belgii[4]. Nowo powstająca armia belgijska zaangażowała około 100 oficerów polskich w charakterze instruktorów i wykładowców. Wśród nich znaleźli się m.in. generałowie: Jan Zygmunt Skrzynecki oraz Ignacy Marceli Kruszewski, twórca kawalerii belgijskiej, dowódca brygady ułanów w Malines, a następnie oficer ordynansowy Leopolda I[5]. Niemal 30 lat swojego życia spędził w Brukseli Joachim Lelewel, działacz Młodej Polski i założyciel i przywódca Zjednoczenia Emigracji Polskiej[6].
Uwłaszczenie chłopów oraz emancypacja Żydów na ziemiach polskich stworzyło warunki do masowej emigracji zarobkowej do szybko rozwijających się krajów europejskich. Dane spisu powszechnego przeprowadzonego w Belgii 30 października 1930 r. szacowały obywateli polskich na 48 840, w tym ok. 23 tys. Żydów pochodzenia polskiego[7]. W latach 1945–1950 do kraju wróciło około 8 tys. Polaków. W większości repatriantami byli uchodźcy wojenni, a nie przedwojenni emigranci. Polonia belgijska podzieliła się politycznie na tych, którzy uznawali władzę ludową w Polsce i na tych, którzy jej nie uznawali – sympatyzujących z rządem londyńskim.
Po dużym napływie ludności w związku ze wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej, liczba Polaków w Belgii wzrosła od 70 tysięcy[8] do 95 tysięcy osób przybyłych z Polski[9] (z czego około 25% przyjęło obywatelstwo belgijskie). Obecnie liczba polonii belgijskiej spada.
Rok | Liczba mieszkańców |
---|---|
2013 | 61 524 |
2015 | 68 403 |
2017 | 71 417 |
2019 | 71 331 |
2020 | 70 671 |
2021 | 69 820 |
2022 | 69 082 |
2023 | 68 838 |
Religia
Dla Polonii, wiernych Kościoła rzymskokatolickiego odbywają się w kościołach kilku miast msze w języku polskim[12].
W Brukseli istnieje Polska Parafia Prawosławna[13].
W języku polskim odbywają się również spotkania religijne innych wyznań (m.in. Świadków Jehowy[14]).
Rada Polonii Belgijskiej
- Osobny artykuł:
Reprezentacją społeczności polskiej w Belgii jest istniejąca od 1994 roku, Rada Polonii Belgijskiej – instytucja koordynująca działanie i reprezentująca wszystkich Polaków w Belgii bez względu na ich poglądy polityczne, pozycję społeczną czy wykształcenie, która od wielu lat wspólnie z Ambasadą RP organizuje konkurs "Polak Roku w Belgii" dla uhonorowania wybitnych przedstawicieli Polonii belgijskiej[15].
Brukselski Klub Polek
W 2011 powstało stowarzyszenie Brukselski Klub Polek (BeKaP). Organizuje zajęcia polskiego przedszkola i polskiej dla dzieci cztero- i pięcioletnich uczęszczających do szkół belgijskich lub szkoły europejskiej. Prowadzi spotkania z ciekawymi osobami związanym z Polską i Belgią, m.in. Danuta Hübner, Marzeną Sową, Grażyną Plebanek, dyskusje literackie, sesje o profilaktyce nowotworowej; zajęcia kulinarne, zajęcia sportowe[16], spotkania świąteczne[17].
W 2013 BeKaP otrzymał Nagrodę Internautów w ramach konkursu „Polak Roku w Belgii”[18]. BeKaP jest pomysłodawcą i współorganizatorem Nagrody „Joteyka”[19].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Rozmowa z doc. Jerzym Kępą, profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Genk
- ↑ Jan Dantyszek – Gdańszczanin, Polak, Europejczyk
- ↑ Apports des Polonais a la Belgique
- ↑ Przygotowanie do powstania listopadowego w Królestwie Polskim
- ↑ Rola polskich oficerów w tworzeniu armii belgijskiej
- ↑ Joachim Lelewel w: dzieje.pl
- ↑ E. Kołodziej, J. Zakrzewska, Raporty emigracyjne konsulów polskich w Brukseli i Antwerpii 1929-1932, w: Teki Archiwalne, t. 19, Materiały Źródłowe, Warszawa–Łódź 1982, s. 127
- ↑ Chiffres clés aperçu statistique de la Belgique 2017
- ↑ Hoofdstuk Migratie in België
- ↑ Dane Belgijskiego Urzędu Statystycznego [online], statbel.be [dostęp 2024-05-19] (fr.).
- ↑ Dane eurostatu [online], Eurostat [dostęp 2024-05-19] (ang.).
- ↑ Instytut Duszpasterstwa Emigracyjnego: Msze po polsku, Belgia. [dostęp 2020-02-08].
- ↑ Polska Parafia Prawosławna w Brukseli"
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2020-02-08] .
- ↑ Rozmowa z Prezesem Rady Polonii Belgijskiej na temat konkursu "Polak Roku w Belgii"
- ↑ Dominika Job , Katarzyna Pihan , Brukselski Klub Polek, czyli jak Polki jednoczą siły na emigracji [online], Business & Prestige, 25 lipca 2017 [dostęp 2020-10-24] .
- ↑ Brukselski Klub Polek: Świąteczne spotkanie: Śledzik, opłatek, serniczek i inne – Bruksela – sobota 7 grudnia 2019 [online], niedziela.be, 5 grudnia 2019 [dostęp 2020-10-24] .
- ↑ 6 Edycja Konkursu Polak Roku w Belgii [online], polakroku.be [dostęp 2020-10-24] .
- ↑ Nagroda dla Wybitnej Polki w Belgii – Joteyka! – Konkurs imienia Józefiny Joteyko [online] [dostęp 2020-10-24] .